DUBROWIŃSKI JERZY, kompozytor, pedagog
| < Poprzednie | Następne > |
JERZY BOGDAN DUBROWIŃSKI (3 I 1936 Podleśce koło Krzemieńca, (obecnie Ukraina) – 12 II 2021 Gdańsk) kompozytor, pedagog. Syn leśniczego Borysa (16 IV 1906 Suraż – 18 III 1977 Gdańsk), m.in. w latach 50. XX wieku kierownika technicznego kartuskiego rejonu Lasów Państwowych z siedzibą w Gdańsku (zasłużonego we wdrożeniu hodowli topoli w Polsce w celu tworzenia pasów ochronnych zapobiegającym wysuszaniem przez wiatry pól w rolnictwie) oraz Emilii z domu Czapla (ur. Chersoń, obecnie Ukraina).
Podczas II wojny światowej do 1943 mieszkał w Milanowie na Wołyniu. Ze względu na zagrożenie ze strony Ukraińskiej Armii Powstańczej (UPA), w 1944 rodzina przeniosła się do Chełma Lubelskiego, gdzie rozpoczął naukę od trzeciej klasy szkoły podstawowej. W związku z pracą ojca kilkukrotnie zmieniał miejsca zamieszkania. W 1945 mieszkał w Puławach (ojciec był kierownikiem tartaku), następnie w Gdyni (ojciec został adiunktem leśniczym), od 1947 w Elblągu (ojca był nadleśniczym). W tym samym roku rozpoczął edukację muzyczną w elbląskiej Miejskiej Szkole Muzycznej, w klasie fortepianu Stefanii Jezierskiej, następnie u Butkiewiczowej. Za nieprzestrzeganie przyjętych norm został wydalony ze szkoły, uczęszczał na prywatne lekcje muzyki do elbląskiego organisty Mieczysława Bazyka.
Od 1952 w Gdańsku. W 1953 zdał maturę w V Liceum Ogólnokształcącym, jednocześnie kontynuował naukę gry na fortepianie na prywatnych lekcjach u Tadeusza Klosia. Od 1953 do 1954 studiował na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej, uzupełniał też wiedzę z zakresu teorii muzyki u Wacława Kmicica-Mieleszyńskiego. Po rezygnacji ze studiów politechnicznych, od 1954 do 1958 studiował na Wydziale Nauczycielsko-Instruktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (PWSM) w Gdańsku (z siedzibą w Sopocie). W 1957 rozpoczął dodatkowo studia kompozytorskie na Wydziale Teorii Muzyki i Kompozycji PWSM, w klasie Piotra Rytela. Ukończył je w 1961, przedstawił do pracy dyplomowej kompozycję Requiem na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną. Zaangażowany w działalność studencką, przewodniczący Zarządu Uczelnianego Związku Młodzieży Polskiej.
Od 1958 do 1963 pracował jako nauczyciel gry na fortepianie i akordeonie w Społecznym Ognisku Muzycznym w Gdańsku. W 1962 zatrudniony został w gdańskiej PWSM, do 1967 pracował na stanowisku bibliotekarza, w latach 1962–1981 jako wykładowca prowadzący zespoły wokalne oraz zajęcia z harmonii, czytania partytur, form muzycznych, literatury muzycznej, akustyki. Podjął się zorganizowania uczelnianego studia nagrań. Po przeniesieniu siedziby PWSM z Sopotu do Gdańska, studio usamodzielniło się i w latach 1967–1970 pozostawało pod jego opieką. Od 1971 do 1972 łączył profesję wykładowcy ze stanowiskiem specjalisty w zakresie reżyserii dźwięku i kierownika Studia Nagrań w Gdańsku. Został też zatrudniony w Państwowej Operze i Filharmonii Bałtyckiej jako akustyk i realizator dźwięku.
Od 1972 do 1979 nauczał w Wojskowej Szkole Muzycznej II stopnia w Elblągu, a po przeniesieniu siedziby szkoły, w Gdańsku. W 1980, na prośbę pierwszego rektora nowo powstałej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy Romana Sucheckiego, został wykładowcą przedmiotów teoretycznych na tej uczelni. Także i w Bydgoszczy powierzono mu zadanie zorganizowania struktur studia nagrań z fonoteką.
Działalność kompozytorską pozostawiał na drugim planie jego aktywności zawodowej. W jego spuściźnie artystycznej znalazły się dzieła sakralne (Requiem na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną, 1960; Missa brevis na Boże Narodzenie na głos recytujący, sopran i alt, dwa chóry mieszane i małą orkiestrę, 2001), instrumentalne (Sonata fortepianowa, 1960; I Koncert fortepianowy, 1967; Preludium, toccata i fuga na organy, 1968; Sonata na skrzypce solo, 1968; drobne utwory fortepianowe 1969; II Koncert fortepianowy, 1969; O krasnoludkach i sierotce Marysi balet w III aktach, 1977); wokalno-instrumentalne (Poemat o Wicie Stwoszu do słów Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego na głos recytujący, sopran i baryton, dwa chóry mieszane i orkiestrę, 1975; Ptaki na sopran solo, chór mieszany i organy do słów Tytusa Czyżewskiego, 1978) wokalne (Książnica miejska im. Mikołaja Kopernika na czterogłosowy chór a cappella do słów Zuzanny Rabskiej, 1983).
Odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi (1987), Medalem „Za zasługi dla Obronności Kraju” (1974), otrzymał nagrodę Ministra Kultury i Sztuki (1987). Wyróżniony został w Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim z okazji 750-lecia Torunia za utwór Książnica miejska im. Mikołaja Kopernika (1983). Żonaty był z Marią Stanisławą z domu Ciołek (16 VIII 1941 – 17 II 2021). Pochowany wraz z żona i ojcem na Cmentarzu Komunalnym w Gdańsku-Oliwie.
Bibliografia:
Ejsmont Ilona, Twórczość Jerzego Dubrowińskiego, w: Czasy–Muzyka–Twórcy na Pomorzu i Kujawach, Bydgoszcz 2014, s. 253–263.
Nowak Anna, Kompozytorzy polscy 1918–2000, t. 2. Biogramy, red. Marek Podhajski, Gdańsk–Warszawa 2005, s. 193–194.
Nowakowska Helena, Jerzy Dubrowiński, w: Kompozytorzy gdańscy. Monografie 1945–1978, red. Janusz Krassowski, Gdańsk 1980, s. 67–72.
Ostrowski Wacław, Wspomnienie o inż. Borysie Dubrowińskim, „Sylwian” 1977, nr 7, s. 91–93.
