FABRICIUS LAURENTIUS, diakon, poeta
| < Poprzednie | Następne > |
LAURENTIUS FABRICIUS (Laurenz, Lorenz; Fabritius, Schmidt; Laurentius Fabricius Raudensis Silesius Adamus) (12 VII 1539 Ruda (Ruda Śląska) – 7 I 1577 Gdańsk), duchowny luterański, łaciński poeta biblijny. Początkowo kształcił się na Śląsku, od 1558 w Wittenberdze u Filipa Melanchtona. W latach 1561–1571 był diakonem w Lipniku (Löbenicht; jedna z trzech historycznych dzielnic Królewca (Königsberg), do 1724 samodzielne miasto na wschód od Starego Miasta), od 1572 pastorem w Redlau (Gdynia-Redłowo) i od tego jeszcze roku diakonem w gdańskim kościele św. Jana.
Od młodych lat autor wielu publikacji z biblistyki (np. Carmen de passione domini nostri Iesv Christi... (1559); Psalmus XXXVII. Noli aemulari in malignantibus... (Breslau 1562); Elegia de discrimine sacerdotum veteris et summi sacerdotis novi testamenti ex epistola ad hebraeos (1562); Elegia in natalem Jesu Christi filii Dei et Mariae virginis salvatoris nos... (1563); Collatio paschatis veteris et novi testamenti (1565)).
Jego poezja miała znaczenie doktrynalne i polityczne, miała stanowić oręż w walce z kościołem katolickim i jednocześnie szerzyć protestantyzm. Do zadań jego tekstów należało też promowanie protestanckich doktryn (sola gratia, solus Christus, sola fide, sola Scriptura, predestynacja, ubogi kult, negacja kapłaństwa i celibatu) (np. Epithalamion ornatissimo et integerrimo viro domino Iosepho Rindfleisch ... (1570); Threnus heymensi connvbialis in funere ... Catharinae coniugis ... Petri Sickij Rectoris ... (1575)). Był autorem utworu (Istula sive publica acclamatio in felicem e Polonia reditum Johanni Proit, Georgio Clefeldio, Constant. Ferbero, Alberto Gisio dedicata), witającego powracających w końcu 1570 z polskiego więzenia gdańskich burmistrzów i rajcy Albrechta Giese.
Przed 1577 w kościele św. Jana ufundował na cześć byłego rektora szkoły św. Jana, Thomasa Moviusa, epitafium obrazowe ze sceną Zmartwychwstania, zawieszone na wschodniej ścianie południowego ramienia transeptu.
W 1579 na filarze w prezbiterium, kościoła św. Jana, po stronie południowej, zawieszone zostało z kolei jego epitafium, ufundowane przez żonę i córkę. W 1943, wraz z pozostałymi obiektami z historycznego wyposażenia kościoła ewakuowane na teren Żuław. Po odnalezieniu w Składnicy Konserwatorskiej Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku–Oliwie, od 1962 w depozycje gdańskiego Muzeum Narodowego, od 1987 eksponowane było w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W listopadzie 2012 powróciło do kościoła św. Jana.
