KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU

< Poprzednie

Następne >

Dwór Artusa po 1945

Dwór Artusa po odbudowie

KONSERWATORZY ZABYTKÓW W GDAŃSKU. Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (WKZ) byli i są pracownikami wojewódzkiej administracji państwowej, Miejscy (MKZ) administracji komunalnej. W sprawach merytorycznych podlegają Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, działającemu od 2003 w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (w latach 1945–2003 Ministra Kultury i Sztuki), na podstawie aktualnie obowiązującej ustawy o ochronie zabytków i dziedzictwa kulturowego. Do zadań służby konserwatorskiej należą: opieka nad obiektami zabytkowymi i zabytkami ruchomymi w zbiorach muzealnych i prywatnych, prowadzenie ewidencji i dokumentacji naukowej zabytków (przede wszystkim tych wpisanych do państwowego rejestru obiektów zabytkowych), wydawanie decyzji w sprawie rejestrowanych zabytków, prowadzenie nadzoru konserwatorskiego nad pracami konserwatorskimi, budowlanymi oraz badaniami archeologicznymi, opracowywanie planów merytorycznych i finansowych tych prac, prowadzenie akcji popularyzatorskich w sprawie ochrony dziedzictwa kulturowego.

W latach 1946–1955 głównym zadaniem gdańskich służb konserwatorskich było zabezpieczanie ocalałych obiektów zabytkowych lub ich fragmentów przed dalszymi zniszczeniami, organizowanie i prowadzenie prac ratowniczych. Osobną akcją było odnalezienie i zabezpieczenie dzieł sztuki wywiezionych z miasta przez niemieckich konserwatorów do podgdańskich i pomorskich miejscowości, a także tych, które trafiły do miejsc ukrycia w głębi Niemiec. Odnalezione obiekty były umieszczane w gdańskich składnicach konserwatorskich, w tym w Oliwie, Muzeum Miejskim ( Muzeum Narodowe), część trafiła do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie.

WKZ brali udział w opracowywaniu koncepcji, a potem planów realizacyjnych rewitalizacji zabytkowej części Głównego Miasta. Z urzędu musieli zatwierdzać wszystkie plany odbudowy poszczególnych obiektów sakralnych i miejskich. Tworzyli dokumentację konserwatorską i ewidencyjną. Organizowali pracownie konserwatorskie w Muzeum Miejskim oraz podległe służbom konserwatorskim, które stały się bazą dla powstałego w 1953 Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków. Przedsiębiorstwo to po 1955 przejęło większość prac przy odbudowie, rekonstrukcji zabytkowych gdańskich obiektów oraz konserwacji najcenniejszych dzieł gdańskiej sztuki. Zadania miejskich konserwatorów są ustalane między WKZ a władzami Gdańska. CzB

Wojewódzcy Konserwatorzy Zabytków (1946–)*

1946–1951	prof. dr hab. Jan Borowski
1951–1958	mgr Bronisław Mieszkowski (Mora-Mieszkowski)
1958–1961	mgr Henryk Raczyniewski
1961–1967	mgr Barbara Roll
1967–1973	mgr inż. arch. Tadeusz Chrzanowski
1973–1975	mgr Mirosław Zeidler
1975–1979	mgr Czesława Betlejewska
1979–1980	mgr Mirosław Zeidler
1981–1991	mgr inż. architekt Tadeusz Chrzanowski
1991–2003	dr inż. architekt Marcin Gawlicki
2003–2004	mgr Grzegorz Jerzy Budnik
2004–2012	dr Marian Kwapiński
2012–2016	mgr Dariusz Chmielewski
2016–2019	mgr Agnieszka Kowalska
2019 – 19 XII 2023	arch. Igor Strzok
5 II 2024 –	mgr Dariusz Chmielewski
* Województwa gdańskiego w latach 1946–1999; od 15 III 1999 województwa pomorskiego. CzB

Miejscy Konserwatorzy Zabytków w Gdańsku (1955–2012)

1955–1960	mgr inż. architekt Zdzisław Kwaśny
1960–1962	mgr inż. architekt Ryszard Massalski
1962–1965	inż. architekt Kazimierz Orłowski
1965–1973	urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej
1973–1978	mgr Romuald Chomicz
1979–1980	mgr Zdzisław Balewski
1981–1982	urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej
1982–1985	dr inż. architekt Zofia Gzowska-Maciakowska
1985–1990	mgr inż. architekt Grzegorz Sulikowski
1991–1992	mgr Małgorzata Ruszkowska-Macur
1992–1993	mgr inż. architekt Joanna Labenz
1993–1995	urząd nie istniał jako samodzielny podmiot państwowej służby konserwatorskiej
1995–1999	mgr Janusz Tarnacki
2000–2003	mgr inż. architekt Ewa Stieler
2003–2015	mgr Janusz Tarnacki
2015–2021	mgr inż architekt Grzegorz Sulikowski
2021–	mgr Janusz Tarnacki
CzB