KRYSTEK RYSZARD, profesor Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
RYSZARD KRYSTEK (24 X 1941 Justynówka, województwo lubelskie – 19 I 2017 Warszawa), profesor Politechniki Gdańskiej (PG), specjalista z zakresu inżynierii drogowej i transportowej oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego, podsekretarz stanu. Syn Stanisława (21 II 1911 – 9 VI 1972) i Marii z domu Orłowskiej (3 VII 1918 – 9 I 1990). Brat Haliny, po mężu Sokół (6 X 1939 – 11 V 2003).
Po zakończeniu II wojny światowej wraz z rodziną zamieszkał w Królewie Malborskim. W 1959 ukończył gdańskie Technikum Budowlane, w latach 1960–1962 pracował na budowach w Elblągu. W 1966 ukończył z wyróżnieniem studia na Wydziale Budownictwa Lądowego PG, podczas których był przewodniczącym Komisji Kultury Uczelnianego Parlamentu Studentów. W latach 1966–2011 pracownik PG, w 1972 przebywał na stypendium rządu francuskiego w Instytucie Badań Transportu (INRETS) w Paryżu. Od 1972 doktor (na Wydziale Budownictwa Lądowego PG), od 1980 doktor habilitowany, od 1988 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1995 profesor zwyczajny.
W latach 1974–1975 był prezesem Akademickiego Chóru PG. W okresie 1989–2006 kierował Katedrą Inżynierii Drogowej na Wydziale Budownictwa Lądowego i Wydziale Inżynierii Lądowej (od 2004 na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska). Między 1986 a 1989 był dyrektorem Instytutu Inżynierii Komunikacyjnej i kierownikiem Zakładu Budowy Dróg na Wydziale Budownictwa Lądowego, a w okresie 1999–2004 dziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej. W 1999 założył Fundację Rozwoju Inżynierii Lądowej na PG, do 2004 pełnił funkcję jej prezesa. Od września 2011 na emeryturze. Jednocześnie od 2007 pracował w Instytucie Transportu Samochodowego (ITS) w Warszawie, był członkiem jego rady naukowej, a w latach 2011–2016 zastępcą dyrektora do spraw naukowych.
We współpracy z Centralnym Zarządem Dróg Publicznych w Warszawie rozpoczął terenowe badania ruchu drogowego. Kontynuował je także we współpracy z Instytutem Kształtowania Środowiska w Warszawie. W latach 1981–1985 wykładał na Uniwersytecie w Oranie (Algieria), w okresie 1991–1992 był tamże kierownikiem Studium Doktoranckiego Inżynierii Ruchu. Od 1996 do 1999 zasiadał w Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych.
W 1996 był pomysłodawcą i organizatorem pierwszych Międzynarodowych Seminariów Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (GAMBIT) odbywających się na PG. W 1993 stworzył wielodyscyplinarny zespół autorski, który przygotował pierwszy Krajowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (GAMBIT ‘96). W 1999 kierował zespołem opracowującym nowy Krajowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (GAMBIT 2000), przyjęty przez Radę Ministrów jako program dla Polski na lata 2001–2010, którego efektem było zmniejszenie liczby ofiar wypadków drogowych.
Od sierpnia 2004 do czerwca 2005 w rządzie Marka Belki pełnił funkcję podsekretarza stanu do spraw polityki transportowej w Ministerstwie Infrastruktury, następnie kontynuował prace na rzecz poprawy bezpieczeństwa drogowego jako zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Dzięki jego zaangażowaniu Rada przyjęła do realizacji „Krajowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na lata 2005–2007–2013” (GAMBIT 2005 – Polska Wizja Zero), dokument stworzony przez konsorcjum składające się z PG, Politechniki Krakowskiej i ITS, przygotowany na wejście Polski do Unii Europejskiej. W ministerstwie kierował także zespołem, który opracował dokument „Polityka Transportowa Państwa na lata 2006–2025”, przyjęty przez Radę Ministrów.
W latach 2007–2010 kierował konsorcjum złożonym z PG, Politechniki Śląskiej, Instytutu Technicznego Wojsk Lotniczych w Warszawie i Akademii Morskiej w Szczecinie, które realizowało projekt „ZEUS – Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu”. W okresie 2010–2012 był członkiem Podkomisji Technicznej Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego, badającej pod przewodnictwem Jerzego Millera przyczyny katastrofy lotniczej w Smoleńsku 10 IV 2010, w której zginął mi.in. prezydent Polski Lech Kaczyński.
W 2007 był współtwórcą Stowarzyszenia Inteligentnych Systemów Transportowych Polska w Warszawie i przewodniczącym jego Rady Nadzorczej. W 2015 został powołany przez Dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) na członka Komitetu Sterującego, nadzorującego realizację wspólnego przedsięwzięcia NCBiR oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad „Rozwój Innowacji Drogowych”.
Autor i współautor publikacji naukowych z zakresu inżynierii ruchu drogowego, projektowania dróg, projektowania węzłów drogowych i autostradowych oraz bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym współautor trzech monografii i autor monografii Syntetyczny wskaźnik jakości ruchu ulicznego jako systemu sterowania (wydanej w serii „Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej”, 1980) oraz Niebezpieczeństwo ruchu drogowego. Mity i rzeczywistość (2003). Był redaktorem czterech monografii, między innymi Węzły drogowe i autostradowe (1992) i Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu (2010).
Członek Sekcji Komunikacyjnej Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk (PAN), Komitetu Budowy Maszyn PAN, Sekcji Sterowania Ruchem Komitetu Transportu PAN, Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji, Polskiego Kongresu Drogowego, Stowarzyszenia Klubu Inżynierii Ruchu, Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Warszawie i Pomorskiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Gdańsku.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2001) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), wyróżniony Nagrodą Polskiego Komitetu Drogowego „Zasłużony dla Sprawy Drogowej” (2015) oraz medalem honorowym PG „Profesor Emeritus” (2015).
Pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Katolickim w Sopocie.
Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Gapiński Szczepan, Politechnika Gdańska. Uczelnia i ludzie. Absolwenci Politechniki Gdańskiej i ich osiągnięcia, t. 2, Gdańsk 2022, s. 268–269.
