LITWIN JERZY, dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego
| < Poprzednie | Następne > |
JERZY LITWIN (ur. 6 VII 1944 Grodno), muzealnik, historyk okrętownictwa. W Gdańsku z rodzicami od maja 1945. Absolwent
IX Liceum Ogólnokształcące, w latach 1963–1965 uczeń Studium Nauczycielskiego w Gdańsku
na kierunku matematyczno-fizycznym, od 1965 do 1972 studiował w Instytucie Okrętowym Politechniki Gdańskiej (PG). W latach 1964–1973 instruktor modelarstwa okrętowego w Miejskim Domu Kultury w Gdańsku–Wrzeszczu. Współpracował od 1964 również z gdańskim Muzeum Morskim (następnie Centralne Muzeum Morskie (CMM), Narodowe Muzeum Morskie), opracowując założenia rekonstrukcji dawnych statków na potrzeby wystawiennicze. Od 1972 starszy asystent w MM, następnie do 1988 kierował Działem Historycznego Budownictwa Okrętowego. W okresie 1974–1989 prowadził inwentaryzację zabytków polskiego ludowego szkutnictwa. Od 1988 kustosz w Biurze Badań i Dokumentacji Zabytków, zajmował się ochroną zabytków techniki. Przebywał na stypendiach naukowych w Norwegii (1975), Holandii (1981), Danii (1984–1985) i USA (1992), w latach 1987–1989 brał udział w pracach jednej z komisji Vienna Centrum (sekcji UNESCO w Wiedniu).
Od 15 VI 1989 do 18 IX 1990 dyrektor Wydawnictwa Morskiego, odszedł wobec braku porozumienia z Radą Pracowniczą w kwestii prywatyzacji. Od 1990 doktor na podstawie rozprawy Polskie szkutnictwo ludowe w XX wieku (obrona w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie), podjął pracę w Regionalnym Ośrodku Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Gdańsku, gdzie zajmował się morskim dziedzictwem regionu. Od 15 XI 1991 wicedyrektor do spraw merytorycznych CMM, po wygranym konkursie i kolenych przedłużeniach kontraktu od 1 VI 2001 do 31 XII 2018 dyrektor. Od 1 I 2019 na emeryturze, nadal zatrudniony na częściwoym etacie, od tego roku doktor habilitowany (przewód na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu).
Członek m.in. Rady do spraw Muzeów przy Ministrze Kultury i Rady Kuratorów Fundacji – Archiwum Filmowe Drogi do Niepodległości. Wiceprezydent Światowego Związku Modelarzy Okrętowych NAVIGA (dwie kadencje w latach 1999–2007), przewodniczący sekcji modelarstwa redukcyjnego-pływającego – członek Zarządu Światowego Związku Modelarzy Okrętowych NAVIGA (1995–1997), członek Zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Muzeów Morskich ICMM (dwie kadencje, 1996–2004), przewodniczący Centralnej Komisji Modelarstwa Zarządu Głównego Ligi Obrony Kraju (1991–2008). Członek Rad Nuakowych Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Muzeum Soli w Wieliczce, Muzeum Narodowego w Gdańsku (2009–2017), Rady Kuratorów Fundacji – Archiwum Filmowe „Drogi do Niepodległości”.
Autor m.in. scenariusza i kurator polskiej wystawy ENTE COLOMBO w Genui (1992), reaktywował w 1994 i koordynuje odbywające się co dwa lata konferencje polskie dotyczące muzealnictwa morskiego. W latach 1992–2006 prowadził zajęcia z archeologii morskiej i muzealnictwa na uniwersytecie w Toruniu, w 2010–2011 na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa PG. Specjalista historycznego budownictwa okrętowego i tradycyjnego szkutnictwa, autor prac poświęconych zagadnieniom morskim, muzealnym i modelarstwu.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim (2001) i Krzyżem Oficerskim (2012) Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Honorowym Związku Piłsudczyków (2017), medalem „Za Szczególne Zasługi dla Żeglarstwa Polskiego” (2017), złotym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2018), Komandorią Świętego Wojciecha przyznawaną przez Stowarzyszenie Konfraterni Mazowieckich (2018), Złotym Medalem im. Profesora Jerzego W. Doerffera PG (2018). Jako należący (od czasu studiów) do Polskiego Towarzystwa Nautologicznego (wchodził w skład komitetu redakcyjnego pisma „Nautologia” i Rady Naukowej) wyróżniony jego honorowym członkostwem (1998). W Gdańsku wyróżniony Medalem św. Wojciecha (2005), Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 2004 (z okazji jubileuszu 40-lecia pracy w muzealnictwie), w 2014 (za ochronę dziedzictwa nautologicznego oraz z okazji jubileuszu 70. urodzin) oraz w 2018 (za wieloletnie zarządzanie Muzeum Morskim w Gdańsku oraz wkład w ochronę dziedzictwa nautologicznego).
