MATYSIK STANISŁAW, profesor Uniwersytetu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
STANISŁAW MATYSIK (9 III 1921 Trzemeszno – 1 III 1994 Sopot), specjalista prawa morskiego, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Syn Józefa nauczyciela gimnazjalnego w Chojnicach, zamordowanego 26 X 1939 przez Niemców, oraz poślubionej w 1914 Marii z domu Woźniczko (7 XII 1892 Łańczyn (województwo stanisławowskie, obecnie Ukraina) – 8 X 1980 Sopot), od 1930 organizatorki i dyrektorki Miejskiego Gimnazjum w Chojnicach, od 1945 współorganizatorki i dyrektorki II Państwowego Gimnazjum Żeńskiego w Bydgoszczy.
W 1939 absolwent Liceum Humanistycznego w Chojnicach. Podczas okupacji wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa (Jasło). Od 1945 studiował prawo na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika (UMK) w Toruniu, od 1949 doktor. Od 1950 pracował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego (następnie Wyższej Szkole Ekonomicznej) w Sopocie. W latach 1951–1970 kierownik Katedry Prawa Morskiego, w 1953 prorektor, w 1954–1962 rektor. Od 1954 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1962 profesor zwyczajny. W latach 1958–1970 równocześnie kierownik Katedry Prawa Człowieka na UMK, 1967–1970 dyrektor Instytutu Gospodarki Morskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie. Po utworzeniu UG, w latach 1970–1974 dziekan Wydziału Prawa i Administracji i do 1977 dyrektor Instytutu Prawa Morskiego.
W okresie 1977–1980 pracował także w Instytucie Badania Prawa Sądowego Ministerstwa Sprawiedliwości w Warszawie. Od 1 X 1980 profesor prawa międzynarodowego publicznego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Łodzi W chwili wprowadzenia stanu wojennego przebywał na wykładach na uniwersytecie w Strasburgu. Pozostał we Francji do 1989, wykładając na kilku uczelniach, m.in. na Université Paris 1 Pantéon–Sorbonne, Université Robert Schuman w Strasburgu, oraz w Institut Droit International des Transports na Université de Haute–Alsace w Miluzie. W roku akademickim 1991–1992 ponownie pracował na UG i w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni.
Uczestnik konferencji plenarnych Międzynarodowego Komitetu Morskiego w Rijece (1962), Sztokholmie (1963), Nowym Jorku (1965), Antwerpii (1972) oraz Konferencji Dyplomowych Prawa Morskiego w Brukseli jako członek delegacji rządowej polskiej (1957, 1961, 1967, 1969) oraz w lutym 1968 jako jej przewodniczący. Powołany przez dyrektora Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu, w składzie międzynarodowego zespołu ekspertów przygotowujących projekt konwencji o pokojowym wykorzystaniu energii atomowej do napędu statków morskich oraz konwencji o usuwaniu odpadów promieniotwórczych do morza, uczestniczył w ich pracach w Wiedniu (1960 i 1962) oraz w Monako (1962). Uczestnik konferencji Komitetu Prawnego Międzynarodowej Morskiej Organizacji Doradczej w Londynie (1968, 1971).
W latach 1956–1957 był przewodniczącym Wydziału I Nauk Społecznych i Humanistycznych, w 1971–1973 drugim wiceprezesem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. W latach 1957–1958 przewodniczący komisji powołanej przez ministra żeglugi do opracowania ostatecznej wersji projektu kodeksu morskiego. W latach 1973–1976 członek Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej ds. Kadr Naukowych przy Prezesie Rady Ministrów. W latach 1953–1977 członek Kolegium Arbitrów Polskiej Izby Handlu Zagranicznego, a w 1960–1974 członek Prezydium Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego ds. Żeglugi Morskiej i Śródlądowej w Gdyni.
Autor m.in.: Prawo nadbrzeżne (ius naufragii). Studium z historii prawa morskiego (1950), Podręcznik prawa morskiego (1963 i dalsze wydania), Prawo morskie: zarys systemu, tom 1: Wprowadzenie, źródła, statek morski, armator, kapitan i załoga (1971), tom 2: Przewóz towarów, przewóz pasażerów, czarter na czas, usługi pomocnicze (1973), tom 3: Prawo morskie. Wypadki morskie, zderzenia statków, ratownictwo morskie, awaria wspólna, ubezpieczenia (1975). Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1956), Krzyżem Oficerskim (1964) i Krzyżem Komandorskim (1970) Orderu Odrodzenia Polski
Po raz pierwszy żonaty był od 1952 z Zofią z domu Tomaszewicz (4 VIII 1917 Odessa – 16 II 1997 Gdynia), chemiczką, docentem UG, ojciec Wojciecha, inżyniera elektronika i Anny Marii (ur. 26 IV 1956 Sopot), od 1974 zamężnej za artystę malarza Jacka Mydlarskiego (7 V 1950 Lublin – 6 VIII 2020 Gdańsk), absolwentki filologii polskiej na UG, scenarzystki i reżyserki filmów dokumentalnych. Po raz drugi ożenił się z Teresą z domu Fleszar, radczynią prawną Polskich Linii Oceanicznych. Zmarł nagle, przed wykładem na UG, pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.
Bibliografia:
Maciejewski Tadeusz, Profesor Stanisław Matysik (1921–1994) jako historyk Prawa Morskiego, „Gdańskie Studia Prawnicze”, t. 32, 2014, s. 245–253.
Depka Prądzyńska Anna, Jażdżewska Monika, Maria Matysikowa (1892-1980), założycielka i dyrektor Miejskiego Gimnazjum Żeńskiego (1930–1939), Muzeum Historyczno-Etnograficzne w Chojnicach, https//chojnicemuzeum.pl.
