MOSZYŃSKI LESZEK, profesor Uniwersytetu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
LESZEK JÓZEF MOSZYŃSKI (19 II 1928 Lublin – 16 IV 2006 Banino koło Gdańska), językoznawca, slawista i polonista, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Syn prawnika Remigiusza Józefa (14 X 1897 – 5 V 1965) i poślubionej w 1925 Marii Aleksandry z domu Wyszyńskiej (26 II 1899 Lublin – 11 IV 1959 Lublin). Brat Kaliny Marii (ur. 26 IV 1926 Lublin), uczestniczki powstania warszawskiego, benedyktynki, zamieszkałej w USA, Lidii Teresy (ur. 30 IX 1929 Lublin), absolwentki Instytutu Wyższej Kultury Religijnej Katolickiego Uniwersytetu w Lublinie (KUL), Barbary Zofii po mężu Jarosz (ur. 18 VIII 1931 Lublin), absolwentki KUL, nauczycielki i Danuty Stanisławy (17 II 1935 Lublin – 3 IX 1936 Lublin).
W 1947 zdał maturę w Lublinie, w 1951 ukończył studia z zakresu filologii polskiej na KUL-u, w 1952 z zakresu filologii słowiańskiej na Uniwersytecie Poznańskim (UP). W trakcie studiów, w 1949–1950 był zastępcą asystenta KUL-u, od 1950 do 1954 pracownikiem UP. W latach 1954–1961 wykładowca Laboratorium Leksykografii Polskiej Akademii Nauk (PAN) w Poznaniu. Od 1955 do 1973 pracował (pierwszy etat) na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Od 1959 doktor, od 1962 doktor habilitowany.
W Gdańsku od 1964 pracował (drugi etat) w Wyższej Szkole Pedagogicznej, od 1970 do 1998 na UG, od 1972 pracownik etatowy. Od 1972 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1978 profesor zwyczajny. Kierownik Zakładu Języka Rosyjskiego (1970–1975), Zakładu Języków Słowiańskich (1975–1978), dyrektor Instytutu Filologii Rosyjskiej (1972–1978), organizator i kierownik Katedry Slawistyki (1997–1998) UG. Jednocześnie pracował (drugi etat) w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Słupsku (1975–1982) i Bydgoszczy (1984–1995).
Zajmował się badaniami nad językami staro-cerkiewno-słowiańskim, prasłowiańskim i polskim w XV–XVI. Autor m.in. prac: Geografia niektórych zapożyczeń niemieckich w staropolszczyźnie (1954), Wyrównania deklinacyjne w związku z mazurzeniem polskim, ruskim, połabskim (1960), Ze studiów nad rękopisem Kodeksu Zografskiego (1961), Wstęp do filologii słowiańskiej (1984), Cerkiewnosłowiańskie tytuły ewangelijne (1990), Die vorchristliche Religion der Slaven im Lichte der slavischen Sprachwissenschaft (1992) i wielu rozpraw publikowanych w kilkunastu krajach.
Członek PAN (od 1966 Komitetu Słowianoznawstwa: od 1991 wiceprzewodniczący, od 1972 Komitetu Językoznawstwa: 1981–1983 wiceprzewodniczący), Międzynarodowej Komisji Badań Cerkiewnosłowiańskich przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów, od 1992 członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, od 2001 Słoweńskiej Akademii Nauk i Sztuk, od 2003 Macedońskiej Akademii Nauk i Sztuk (MANiS). Od 1991 członek Centralnej Komisji do spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. Należał do Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Klubu Inteligencji Katolickiej w Gdańsku (1989–1990 wiceprezes). W latach 1980–1989 był przewodniczącym Koła NSZZ „Solidarność” na Wydziale Humanistycznym UG i członkiem Komisji Zakładowej.
W 1999 doktor honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego i MANiS. Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973), Medalem 1300-lecia Bułgarii (1982), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1992),
Medalem św. Wojciecha (2001).
Mieszkał w falowcu przy ul. Obrońców Wybrzeża. Od 1951 żonaty był z Danutą Stefanią z domu Ślatała (ur. 25 VIII 1927 Drawsko), adiunktem językoznawstwa na UG. Ojciec Wiktora Januarego (ur. 1957 Gdańsk), absolwenta Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG), lekarza anestezjologa, Bogny Marii zamężnej Kałużyńskiej (ur. 1953 Poznań), absolwentki AMG, lekarza pediatry, i Miłosza Michała (24 IV 1952 Poznań – 30 XII 1985 Czorsztyn), absolwenta Wydziału Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej. Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Junikowskim w Poznaniu.
