MOTTE DE LA HEINRICH, lekarz, dyrektor Towarzystwa Przyrodniczego
| < Poprzednie | Następne > |
HEINRICH JACOB DE LA MOTTE (chrzest 13 XII 1712 Gdańsk – pochowany 30 V 1783 Gdańsk), kalwinista, doktor medycyny, prezes gdańskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Syn doktora medycyny Davida Ludwiga (chrzest 22 III 1683 – 16 VIII 1736) oraz Anny Christiny, córki Jacoba Pahla, brat m.in. pastora Davida Ludwiga jr (przy którym więcej o rodzinie).
1 VII 1730 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. W 1733 odbył dysputę pod kierunkiem profesora Johanna Adama Kulmusa, jej drukowany tekst dedykował wspierającemu go w nauce lekarzowi Jacobowi Gellentinowi. 10 V 1735 immatrykulował się na uniwersytecie w Wittenberdze, 22 X 1736 na studiach medycznych na uniwersytecie w Strasburgu, gdzie uzyskał doktorat. Po powrocie do Gdańska prywatny lekarz ogólny.
Od 1745 członek Towarzystwa Przyrodniczego, w 1754 i w 1763 jego dyrektor (prezes). Prowadził eksperymenty optyczne z wpływem elektryczności na zdrowie pacjentów (łagodzenie bólu, usuwanie zaćmy). Specjalnie dla niego w siedzibie Towarzystwa w Zielonej Bramie przygotowano ciemnię, w której przeprowadzał eksperymenty z pryzmatem. Na materiale zwierzęcym śledził bieg nerwu wzrokowego do mózgu. Z dziedziny chemii z m.in. Philippem Sylvestrem Lürseniusem (synem pastora Sylvestera Lürseniusa) prowadził badania nad zasoleniem wody w Morzu Bałtyckim. Interesował się także astronomią, m.in. w 1751 wraz z Gottfriedem Reygerem i Nathanaelem Jacobem Gerlachem, wykorzystał zakrycie Jowisza przez Księżyc by zbadać, czy ten (Księżyc) posiada atmosferę. W 1781 pracował nad projektem powołania w Gdańsku szkoły położnych (zob. położnictwo). Opublikował m.in. dwa tomy swoich pism z dziedziny medycyny.
16 III 1753 w kościoła św. Piotra i Pawła ożenił się z Reantą Constantią, córką Johanna Sanda. Ojciec chrzczonych w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) 1/ Heinricha Arthura, od 1776 na studiach teologicznych w Marburgu, w latach 1783–18o1 kaznodziei w Nassenhuben (Mokry Dwór) koło Gdańska; 2/ Renaty Jacoby (chrzest 23 VI 1757), od ślubu w kościele NMP w 1776 żony Daniela Friedricha Höchstera, brata pastora i dyrektor Towarzystwa Przyrodniczego Heinricha Eduarda Höchstera, 3/ Heinricha Jacoba i 4/ Friedricha, w 1769 uczniów najstarszej klasy (primy) Gimnazjum Akademickiego, oraz 5/ Constantii Henrietty (chrzest 7 X 1762), żony Beniamina Friedricha, syna pastora Georga Friedricha Cosacka.
Bibliografia:
Album Academiae Vitebergensis , Bd. 8, s. 170v; www.deutsche-digitale-bibliothek.de.
Die alten Matrikeln der Universität Strassburg 1621 bis 1793, beargb. Gustav C. Knod, Bd. 2, Strassburg 1897, s.161.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 315, 347.
Schumann Eduard, Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892, „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig”, NF, Bd. 8, Danzig 1893, nr 2, przez indeks.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 354.
