ONISK ZBIGNIEW, lekarz, dermatolog
| < Poprzednie | Następne > |
ZBIGNIEW ONISK (16 VIII 1922 Warszawa – 25 II 2005 Łódź), lekarz, dermatolog. Syn Kazimierza (3 VII 1898 – 23 IV 1986 Łódź), inżyniera, ułana 19. Pułku Ułanów Wołyńskich oraz żołnierza Armii Krajowej, i Feliksy z domu Mieszkowskiej (23 V 1901 – 24 VIII 1986 Łódź).
Po ukończeniu szkoły powszechnej uczeń Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie, którego trzy klasy ukończył do momentu wybuchu II wojny światowej, następnie kontynuował naukę na tajnych kompletach. W 1942 przyjęty został na studia na Wydziale Lekarskim Tajnego Uniwersytetu Warszawskiego, pracował dodatkowo jako sekretarz Miejskiej Szkoły Handlowej. Od sierpnia 1943 w Armii Krajowej (AK), członek zespołu redagującego, powielającego i rozprowadzającego tajny biuletyn informacyjny „Vigilia”. Podporządkowany następnie Służbie Zdrowia AK, działał w zgrupowaniu 1659 rejon V Warszawa. Do wybuchu powstania warszawskiego zajmował się m.in. szkoleniem sanitariuszek, pracując jednocześnie w różnych placówkach służby zdrowia.
W 1945, bezpośrednio po uruchomieniu Wydziału Lekarskiego w Warszawie na Bemowie, wznowił studia medyczne. W 1946 przeniósł się na IV rok Wydziału Lekarskiego Akademii Lekarskiej w Gdańsku. Podczas studiów, w latach 1946–1947, był zastępcą młodszego asystenta w Zakładzie Bakteriologii Instytutu Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Po uzyskaniu absolutorium (1948) zatrudniony przez profesora Tadeusza Pawlasa przy organizowaniu Katedry i Kliniki Dermatologii i Wenerologii. Uczestniczył w opracowaniu metody szybkiego leczenia i kontroli poleczeniowej kiły. Organizował, na bazie ówczesnej Kliniki Dermatologii, pracownie bakteriologiczną oraz diagnostyki serologicznej kiły. Od 1952 doktor na podstawie rozprawy Próba wykorzystania wpływu kwaśnego środowiska na układy fazowe tiosiarczanu sodowego w leczeniu chorób skóry.
W marcu 1953 wcielony do służby wojskowej, początkowo z przydziałem na stanowisko ordynatora Oddziału Dermatologicznego Szpitala Garnizonowego w Grudziądzu, z jednoczesnym powierzeniem pełnienia obowiązków naczelnego dermatologa II Okręgu Wojskowego, m.in. uczestniczył z w konsultacjach i nadzorowaniu prac Miejskiej Przychodni Dermatologicznej w Grudziądzu. W 1959 skierowany na stanowisko adiunkta w Klinice Dermatologicznej Wojskowej Akademii Medycznej (WAM) w Łodzi. W 1967 habilitował się rozprawą Badania doświadczalne nad zmianami w białkach ustrojowych ze szczególnym uwzględnieniem roli układu odpornościowego i kininotwórczego w patogenezie chorób pęcherzowych skóry. Od 1969 etatowy docent w Klinice Dermatologii WAM, w 1973 awansowany do stopnia pułkownika. W latach 1974–1979 zastępca komendanta WAM (odpowiednik prorektora) na etacie generała brygady, przy jednoczesnym sprawowaniu kierownictwa Zakładu Propedeutyki i Filozofii Medycyny WAM (do 1978). W latach 1978–1990, z zachowaniem etatu generalskiego ad personam, kierownik Zakładu Medycyny Zapobiegawczej WAM. W latach 1983–1986 prowadził wykłady zlecone z etyki lekarskiej dla studentów II, III i IV roku WAM. W latach 1981–1985 koordynator części medycznej problemu węzłowego PAN 10.02., polegającego na dokonaniu oceny stanu zdrowia ludności Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego (BOP) i analizie przemian, jakim podlega człowiek pod wpływem dużej inwestycji przemysłowej. Od listopada 1960 do końca życia pracował równolegle jako specjalista dermatolog w Spółdzielni Lekarzy Specjalistów „Zdrowie” w Łodzi.
Członek Komendy WAM, Rady Naukowej Senatu WAM, Senackiej Komisji ds. Nauki, ds. Dydaktyki, przewodniczący Komisji Rekrutacyjnej oraz Uczelnianej Komisji ds. Nowatorstwa i Wynalazczości. Członek Zespołu dla Opracowania Planu 5-letniego (1976–1980) i 15-letniego (1976–1990) Rozwoju WAM. Członek Komisji Ekspertów ds. Inwestycji i Wyposażenia w Aparaturę Naukową przy Radzie Naukowej Prezydenta m. Łodzi (1975–1978), Centralnej Komisji Wychowania Zdrowotnego Wojska Polskiego (1979–1990), kolegium redakcyjnego czasopisma „Lekarz Wojskowy”, a także Zespołu ds. Opracowania Szczegółowego Programu Zajęć dla studentów Oddziału Lekarskiego Higienicznego Łódzkiej Akademii Medycznej.
Członek Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego (PTD), początkowo Oddziału Morskiego w Gdańsku, a następnie w Łodzi, w tym wiceprzewodniczący (1964–1965), członek Komisji Rewizyjnej (1966–1967). Członek Sekcji Immunologicznej PTD, członek Zarządu (1967–1975), Sekcji Wenerologicznej oraz Sekcji Alergologicznej. Członek Polskiego Towarzystwa Immunologicznego, Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych oraz Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz medalem „Zasłużony dla Polskiej Dermatologii i Wenerologii” (1995). Autor m.in. pracy Pawlasówka, upamiętniającego dom rodzinny Tadeusza Pawlasa, a także z żoną opracowania o artyście malarzu Marianie Ruzamskim, ściśle związanym z rodziną Pawlasów, który zginął w obozie Auschwitz (Marian Ruzamski 1889–1945, Tarnobrzeg, 2000).
Żonaty był z Alicją (15 IV 1922 Tarnobrzeg – 11 IX 2009 Łódź), bratanicą Tadeusza Pawlasa. Pochowany z rodzicami, żoną, jej matką, Janiną Pawlas (2 XI 1895 – 15 XII 1978) na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Łodzi przy ul. Ogrodowej.
Bibliografia:
Szarmach Henryk, Prof. dr hab. med. Zbigniew Onisk – In Memorian, „Gazeta AMG” 2005, nr 5, s. 20–22.
