PETRUSCHKY JOHANNES, profesor Technische Hochschule Danzig
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANNES THEODOR WILHELM PETRUSCHKY (23 VI 1863 Królewiec – 1942 Berlin), lekarz bakteriolog pochodzenia żydowskiego, położnik, chirurg, profesor Technische Hochschule Danzig (THD). Syn Berty z domu Wegner (1827 – 9 XII 1909 Gdańsk). Brat Alberta (1866–1943), wieloletniego (1917–1931) dyrektora Kanału Kilońskiego (Kaiser-Wilhelm Kanal), później kontradmirała niemieckiej marynarki wojennej. W latach 1882–1887 studiował na Uniwersytecie Albertina. 7 VII 1888 na podstawie dysertacji Immunität des Frosches gegen Milzbrand (Odporność żaby na wąglika), uzyskał doktorat z medycyny, w latach 1887–1889 pracował pod kierunkiem Paula Clemensa von Baumgartena i Roberta Kocha, od 1889 do 1891 asystent Gustava Wolffhügela w Getyndze (Göttingen), w latach 1891–1897 asystent i ordynator w Instytucie Chorób Zakaźnych Roberta Kocha w Berlinie.
Od 1904 do 1934 docent, później profesor higieny i bakteriologii w THD. W okresie 1897–1912 pełnił obowiązki dyrektora Zakładu Higieny i Bakteriologii (Bakteriologische Anstalt) przy Szpitalu Miejskim we Wrzeszczu i jednocześnie w latach 1900–1912 lekarza miejskiego. Ponadto w latach 1897–1933 także lekarz prywatny (choroby wewnętrzne, pulmonolog).
Jeszcze przed I wojną światową rozpoczął na Helu masowe szczepienia przeciwgruźlicze wynalezioną przez Roberta Kocha Tuberkuliną, stosowaną jako płyn do wcierania. Rezultaty tych szczepień zaprezentował na Międzynarodowym Kongresie Przeciwgruźliczym w Berlinie (1913, druk rok później: Ueber Tuberkulose-Bekämpfung durch Sanierungs von Familien u. Ortschaften mittels eines vereinfachten Verfahrens: Vortrag, gehalten auf der Internationalen Tuberkulose-Konferenz Berlin 1913) i ogłosił Hel wolnym od tej choroby. Jakkolwiek jego przeciwnicy (zwłaszcza Ernst Effler) powątpiewali w skuteczność jego metody i w 1916 znaleźli na Helu 10 przypadków gruźlicy, w porównaniu do całej populacji sukces prowadzonych przez niego szczepień był oczywisty.
Podczas I wojny światowej zmobilizowany; jako specjalista od zagrożeń bakteriologicznych pozostawał w dyspozycji wojskowych służb sanitarnych w stopniu ordynatora polowego (Ober-Stabsarzt). Autor wielu publikacji w prasie specjalistycznej oraz m.in. raportu z działalności swego Zakładu za lata 1898–1901, wydanego w Lipsku (1901). Członek Towarzystwa Przyrodniczego (w 1909 członek Zarządu).
Od 1897 członek loży Pod Zwycięskim Światłem (w latach 1924–1934 jej mistrz) ( wolnomularstwo). Od 1918 honorowy członek sopockiej loży Pod Słońcem Pokoju, od 1921 loży Eugenia pod Ukoronowanym Lwem. Autor wielu publikacji w prasie specjalistycznej oraz m.in. raportu z działalności swego Zakładu za lata 1898–1901, wydanego w Lipsku (1901).
W latach 1912–1914 mieszkał przy Baumbachallee 5 (ul. Konopnickiej), w 1920 w zakupionej willi przy Jägerstraβe 11 (ul. Struga 11). Na emeryturze od 1934, przeniósł się do swej willi w Berlinie. Od 26 IX 1891 żonaty z Theresą Amelung (6 IX 1863 Weimar – 12 III 1929 Gdańsk-Wrzeszcz), bezdzietny. Zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach.
Bibliografia:
Urząd Stanu Cywilnego Gdańsk-Wrzeszcz, nr 160/29 (akt zgonu żony).
„Danziger Neueste Nachrichten”, 13 III 1929 (nekrolog żony).
Beiträge und Dokumente zur Geschichte der Technischen Hochschule Danzig 1904–1945, Hannover 1979, s. 153.
Danziger Bürgerbuch. Bilder aus Leben und Wirken Danziger Männer und Frauen in Politik, Wirtschaft, Presse, Kunst, Wissenschaft, Volksbildung, Danzig 1927, s. 91.
