ROSENBERG ALBRECHT, syndyk, rajca
| < Poprzednie | Następne > |
ALBRECHT ROSENBERG (Johann Albrecht) (1 XI 1675 Gdańsk – 7 X 1749 Gdańsk), syndyk, rajca. Syn ławnika (1682) Georga (16 VI 1643 Gdańsk – 31 VIII 1684) i poślubionej mu 2 IX 1674 Adelgundy (1646 – pochowana 5 IX 1684 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) przy mężu), córki Christopha Schumanna. Po wczesnej śmierci ojca wychowywany był w domu stryja Johanna Albrechta Rosenberga (1646–1719).
W marcu 1690 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum Akademickiego, m.in. 21 IV 1693 gratulował wierszem pomyślnie zakończonej dysputy, prowadzonej pod kierunkiem Johanna Schultza Szoleckiego przez uzupełniającego wykształcenie studenta medycyny, gdańszczanina Benjamina Ewaldta. Od 1693 studiował we Franeker (Fryzja, Holandia). Po powrocie do Gdańska w 1700 sekretarz Rady Miejskiej, w 1703 podsyndyk, w 1709 syndyk, od 1718 rajca, wbrew obowiązującym przepisom łączył dwie ostatnie funkcje. W 1721 został sędzią, objął stanowisko kamlarza i w latach 1730–1749 protobibliotekarza, był (1731) scholarą w Kolegium Szkolnym. Był także administratorem szkarpawskich posiadłości miasta Gdańskich, m.in. jego imię uwieczniono (obok burgrabiego Henricha Rennera i burmistrza Gottfrieda Bentzmanna) na inskrypcji odlanego w 1732 dzwonu dla kościoła w Stegnie. W 1734, po klęsce króla Stanisława Leszczyńskiego ( oblężenie Gdańska w 1734), wszedł w skład delegacji, która złożyła w imieniu Gdańska hołd konkurentowi Leszczyńskiego, królowi polskiemu Augustowi III.
Autor studiów poświęconych zagadnieniom prawnym i historycznym (m.in. Immunitas civitatum Prussiae…), uwag do opisu Gdańska Reinholda Curickego, a także memoriału o prawach Rzeczypospolitej do Śląska. Utrzymywał kontakty z burmistrzem Torunia Jacobem Heinrichem Zerneckem (zob. Heinrich Zernecke), kanclerzem Andrzejem Załuskim i Gottfriedem Lengnichem. Tego ostatniego podobno nakłonił do zajęcia się historią regionalną. Był twórcą jednej z największych gdańskich bibliotek prywatnych, mieszczącej się w jego kamienicy przy Długim Targu 3. Jako protobibliotekarz miejski dbał o powiększanie zasobów finansowych Biblioteki Rady Miejskiej, a także zabiegał o powrót zwyczaju obdarowywania placówki autorskimi egzemplarzami książek przez miejscowych badaczy (m.in. dzieła Jacoba Theodora Kleina) oraz o powiększanie jej kolekcji dzieł sztuki (portrety Johanna Petera Titiusa, Lorenza Eichstädta, Christopha Behra i Johanna Adama Kulmusa). Pochowany 4 XI 1749 w kościele NMP w grobie rodzinnym nr 388.
21 IX 1706 zawarł w tym kościele związek małżeński z Anną (Johanną) (22 IV 1686 – 5 IX 1754 Gdańsk, pochowana przy mężu), córką angielskiego barona Johna (Johanna) Browna (Brauna) i Adelgundy. Ojciec 1/ Anny Renaty (chrzest 18 X 1707 – pochowana w kościele NMP 17 V 1757 w grobie nr 381), od 1 XII 1746 pierwszej żony rajcy Gabriela Schumanna (1702–1764), syna Johanna Arnolda, wnuka burmistrza Gabriela Schumanna; 2/ Carla Alberta (Albrechta) (chrzest 28 II 1709), 3/ Georga Ernsta (chrzest 10 IV 1710 – pochowany w kościele NMP 14 IX 1757), 4/ Heinricha Wilhelma, 5/ Eleonory Elisabeth (chrzest 28 I 1717), 6/ Reinholda Gottlieba (chrzest 1 III 1719), 18 III 1729 zapisanego do trzeciej klasy Gimnazjum Akademickiego i ponownie zapisanego do klasy przedostatniej (secundy) 10 III 1735. Dwoje kolejnych dzieci zmarło w niemowlęctwie. Po jego śmierci wiersz żałobny opublikował m.in. Johann Gottleib Gercke.
Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 256, 313, 321.
Michalska Maria, Pozycja protobibliotekarza w „cursus honorum” patrycjatu gdańskiego, Libri Gedanensis, t. 38, 2021, s. 42.
Tureczek Marceli, Leihglocken. Dzwony z obszaru Polski w granicach po 1945 roku przechowywane na terenie Niemiec, Warszawa 2011, s. 232.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 397.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342-1792 i 1807-1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 259–260.
