SCHÖLER CARL WILHELM, kupiec
| < Poprzednie | Następne > |
CARL WILHELM SCHÖLER (1743 Gdańsk – 19 XI 1822 Gdańsk), kupiec. Z rodziny obecnej w Gdańsku od XVI wieku. Syn Friedricha (ur. 1710), po studiach (od 1732) w Strasburgu gdańskiego lekarza i poślubionej w 1740 nieznanego imienia żony. Brat Ludwiga, 7 V 1751 zapiasnego do początkowej klasy gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, po rozpoczętych w 1778 studiach w Getyndze (Göttingen) lekarza, oraz Johanna Friedricha, od 1754 ucznia Gimnazjum Akademickiego, browarnika, od 8 VII 1777 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), w latach 1784–1802 członka rady kościoła św. Katarzyny.
1 sierpnia 1754, wraz z bratem Johannem Friedrichem, zapisany został do czwartej (obecnie: drugiej) klasy gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Właściciel spółki „Schöler-Schmuck und Schönbeck”, zajmującej się handlem drewnem dębowym, z kantorem w jego kamienicy przy Langgasse 535 (ul. Dług a 75). Po zmarłym w 1800 bracie Johannie Friedrichu był też właścicielem dwóch browarów przy Pfefferstadt 118 i 120/121 (ul. Korzenna 20 i 23/24). Ten drugi sprzedał już w 1810 Gottfriedowi Benjaminowi Drewckemu, pierwszy po jego śmierci nabył Anton Jacob Fischer ( browary, tabela 2). Od klasztoru cystersów w Oliwie dzierżawił do 1802 Dwór III na Zaspie i przystań rybacką nad Jeziorem Zaspa. W 1821 był współzałożycielem Danziger Sparkasse (Gdańskiej Kasy Oszczędnościowej).
W 1797 mieszkał we własnej kamienicy przy Langgasse 535 (ul. Długa 75), w 1817 w wynajmowanym mieszkaniu przy Langer Markt 486 (Długi Targu 30). Posiadał znaczącą kolekcję numizmatyczną.
Ojciec kupców Johanna Carla (1780–1829), który w 1817 na uzyskanej od ojca przybrowarnej parceli przy Pfefferstadt 20 (ul. Korzenna) założył firmę tytoniową J. Schöler Tabakfabrikant ( tytoń, tabela) oraz Ludwiga Benjamina (zm. przed 1854), który w przejętej od ojcu jeszcze za jego życia kamienicy przy Langgasse 535 (ul. Długa 75) dalej prowadził firmę handlu drewnem dębowym, dobierając do niej wspólników (firma „Täubert und Schöler”). Przed 1844 kamienicę nabył Friedrich Heyn.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 306.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 343.
„Danziger Intelligenzblatt”, nr 93 z 20 XI 1822, s. 2267 (nekrolog); lipiec 1823.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Bd. 1, Klausdorf-Schwentine 1986-1992, 4, 203.
