STRAŻ MIEJSKA (do września 1992 – Policja Miejska w Gdańsku). Formacja ochrony porządku publicznego na terenie administracyjnym miasta Gdańska (ochrona porządku, ładu i czystości w miejscach publicznych, czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego, współdziałanie w ratowaniu życia i zdrowia obywateli, udzielanie pomocy podczas awarii technicznych i katastrof żywiołowych, zabezpieczanie miejsc imprez, koncertów i przestępstw).
Powołana przez prezydenta Gdańska 9 VIII 1991, co zatwierdziła uchwała Rady Miasta z 24 IX 1991, z terminem rozpoczęcia działalności od 30 IX 1991. Koszty utrzymania pokrywa budżet miasta Gdańska. Początkowo z siedzibą w budynku Urzędu Miejskiego przy ul. Nowe Ogrody. Początkowo personel liczył 35 osób, dysponował dwoma samochodami marki Polonez i dwoma fiatami 126 p. Mundury opracowano według wzorców nawiązujących do miejskiej policji w Chicago (sześciokątna granatowa czapka z zielonym otokiem, granatowa marynarka, szare spodnie z czarnym lampasem, czarny pas; funkcjonariusze oddelegowani do kontroli ruchu drogowego: czapki z białym otokiem, biały pas). W grudniu 1991 siedzibę Straży Miejskiej przeniesiono na ul. Chlebnicką 3/8. 22 III 1992 w kościele św. Brygidy przekazano Straży Miejskiej sztandar formacji, ufundowany przez ks. Henryka Jankowskiego.
Pierwszą większą akcją Straży Miejskiej był udział w sierpniu 1992 w gaszeniu pożaru torfowiska w Sączkach. Z początku 1994 siedzibę Straży Miejskiej przeniesiono na ul. Elżbietańską 11 (obecnie miejsce zajmowane przez multikino Krewetka), 1 V 1994 rozpoczęła działalność pierwsza w Polsce Sekcja Wodna Straży Miejskiej patrolująca Martwą Wisłę, kanał portowy oraz rejony plaż w Brzeźnie, Jelitkowie, na Stogach i na Wyspie Sobieszewskiej. Początkowo organizacyjnie podzielona była na trzy wydziały: Organizacyjny, Operacyjny i Interwencyjny.
Po reorganizacji w 1995 utworzono m.in. Wydział do Spraw Dzielnic (funkcjonariusze z tego wydziału zajmują się głównie kontrolowaniem stanu sanitarno-porządkowego w poszczególnych jednostkach administracyjnych Gdańska, także kontrolą – pod względem legalności – targowisk, placówek handlowych i gastronomicznych. Do tych zadań strażnicy otrzymali cztery nowe samochody: poloneza, terenowe aro i 2 fordy transity. W wyniku przyjętej 29 VIII 1997 przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwały o Straży Miejskiej, nastąpiło m.in. ujednolicenie w skali kraju jej umundurowania.
Od 10 VI 1998 siedzibą komendy Straży Miejskiej w Gdańsku został budynek byłego internatu Szkoły Samochodowej przy ul. Elbląskiej 54/60. W lipcu 1999 strażnikom przydzielono jeszcze obowiązek obsługi monitoringu w mieście. W 2000 utworzono Wydział Interwencji i Zabezpieczeń, Wydział Dzielnic, Referat Profilaktyki (współpracujący ze szkołami), utworzono pierwszy terenowy referat Straży Miejskiej na Żabiance (przy ul. Gospody 19a). Na wyposażenie techniczne w 2013 składały się: 23 samochody (VW T4, VW T5, VW caddy, fiat scudo, škoda octavia, škoda superb, škoda fabia), cztery motory (honda i yamaha), 13 skuterów (marki Yamaha), 25 rowerów i trzy łodzie. MB
Komendanci Straży Miejskiej w Gdańsku
| 30 IX 1991 – 30 XI 1994
|
Henryk Wiesiołłowski
|
| 30 XI 1994 – 31 XII 1994
|
Krzysztof Szymański (p.o.)
|
| 1 XII 1995 – 31 XII 1999
|
Jerzy Lelental
|
| 2 I 2000 – 24 IX 2004
|
Zbigniew Sodol
|
| 24 IX 2004 – 30 III 2005
|
Roman Dorawa (p.o.)
|
| 1 IV 2005 –
|
Leszek Walczak
|
| MB
|
Stan osobowy Straży Miejskiej w Gdańsku
| 1992
|
98 osób (78 mężczyzn, 20 kobiet)
|
| 1994
|
127 osób (103 mężczyzn, 24 kobiety)
|
| 1997
|
195 osób (139 mężczyzn, 57 kobiet)
|
| 2000
|
281 osób (232 mężczyzn, 49 kobiet)
|
| 2011
|
302 osoby (231 strażnicy, 71 osób cywilnych, w tym 38 operatorów monitoringu)
|
| MB
|
