STRAJKOWY BIULETYN INFORMACYJNY „SOLIDARNOŚĆ”
| < Poprzednie | Następne > |
STRAJKOWY BIULETYN INFORMACYJNY „SOLIDARNOŚĆ”, pismo o charakterze informacyjnym wydawane w czasie strajku w Stoczni Gdańskiej (SG) w sierpniu 1980. Drukowany był w Wolnej Drukarni Stoczni Gdańskiej, ukazało się 14 numerów. Miał format A5, był czterostronicowy, bezpłatny, wydawany w około 40 000 egzemplarzy. Kolportowany był między innymi wśród strajkujących w SG i przed bramą Stoczni.
Numer 1 (z 23 VIII 1980) zawierał informacje o działaniach Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS), oświadczenie MKS z 23 VIII 1980, listę członków Prezydium MKS, Konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz instrukcję „Czego żądać. Jak strajkować”. W nr 2 (z 24 VIII 1980) zamieszczono orędzie papieża Jana Pawła II do prymasa Stefana Kardynała Wyszyńskiego, informację o wizycie w SG delegacji MKS ze Szczecina, żądania ( 21 postulatów) strajkujących załóg reprezentowanych przez MKS SG, relację z rozmów z delegacją rządową i fragmenty listu Sekretariatu Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KC PZPR) z 19 VIII 1980 do wszystkich członków partii.
Numer 3 (z 25 VIII 1980) zawierał oświadczenie Redakcji w związku z ulotkami Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (FJN) oskarżającymi MKS o odrzucenie rozmów z delegacją rządową, skład Komisji Ekspertów przy MKS SG, list intelektualistów poznańskich z dnia 28 VIII 1980 do MKS w Gdańsku i Szczecinie oraz wszystkich strajkujących robotników polskich, apel intelektualistów polskich z dnia 20 VIII 1980, przedruk artykułu Józefa Kuśmierka. W nr 4, również wydanym 25 VIII 1980, zamieszczono rysunek projektu Pomnika Poległych Stoczniowców 1970, dokument „Od czego zacząć” opracowany przez zespół redakcyjny Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”, poufne pismo Sekretariatu Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku do KC PZPR w Warszawie i dostarczone do redakcji wiersze anonimowych autorów.
Nr 5 (z 26 VIII 1980) przyniósł komunikat rzecznika prasowego Prezydium MKS z 25 VIII 1980 z godz. 15.00, relację z przebiegu rozmów z władzami na temat podjęcia rozmów ze strajkującymi i realizacji warunku podjęcia rozmów tj. odblokowania połączeń telefonicznych z Warszawą i Szczecinem, dokument Polskiego Porozumienia Niepodległościowego z 21 VIII 1980, kronikę działań o charakterze represyjnym wobec strajkujących i osób z nimi współpracujących oraz okolicznościowe wiersze. W nr 6 (z 27 VIII 1980) w rubryce „Z sali obrad” przedstawiono relację Mieczysława Jagielskiego z rozmów z delegacją rządową, artykuł „Z kim rozmawiamy?”, głosy poparcia ze strony związkowców francuskich i z Nowej Zelandii, informację o koncercie artystów gdańskich w SG, artykuł „Co robi władza” o represjach w stosunku do działaczy i kolejne przykłady „twórczości” anonimowej.
Nr 7 (z 27 VIII 1980) otwierał komunikat rzecznika prasowego Prezydium MKS z godz. 22.00, a poza tym przedstawiono skład komisji rządowej do negocjacji z MKS w Gdańsku, informację o obecności dziennikarzy w SG, Oświadczenie dziennikarzy polskich obecnych w SG z 25 VIII 1980 (oświadczenie zawierało 36 podpisów), odezwę „Chłopi do strajkujących robotników”, redakcyjny opis sprawy Edmunda Zadrożyńskiego represjonowanego przez władze za działalność społeczną i kolportaż prasy niezależnej (jego uwolnienia dotyczył postulat nr 4 strajkujących w SG). W numerze tym zamieszczono anonimowy tekst „Piosenki dla córki” (autor słów Krzysztof Kasprzyk, muzyka Maciej Pietrzyk), będący nieoficjalnym hymnem strajkujących. W nr 8 (z 28 VIII 1980) zamieszczono artykuł o kolejnych represjach wobec uczestników strajków i osób wspomagających, redakcyjny opis sprawy Jana Kozłowskiego, więźnia politycznego, działacza Samoobrony Chłopskiej (również jego uwolnienia dotyczył postulat nr 4 strajkujących w SG), artykuł redakcyjny poświęcony sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej w Polsce, komentarz Aliny Pienkowskiej (członkini MKS) do postulatu nr 16 MKS i „twórczość” strajkową.
Nr 9 (z 29 VIII 1980) otwierała redakcyjna relacja „Z sali obrad” między MKS a delegacją rządową. W dalszej części Biuletynu wydrukowano pismo od brytyjskiej organizacji związkowej „Ruch Prawa do Pracy i Rada Koordynacyjna Podstawowych Komitetów” o solidarności ze strajkującymi, komunikat z posiedzenia Rady Głównej Episkopatu Polski z 27 VIII 1980 o sytuacji w Polsce, komentarz redakcyjny do postulatu nr 13 (dotyczył wprowadzenia kartek na mięso i jego przetwory), komunikat MKS z 28 VIII 1980 i informację o represjach wobec strajkujących. W nr 10 (z 29 VIII 1980) kontynuowano wyjaśnienia do postulatu nr 4, przedstawiono sprawę więźnia politycznego Marka Kozłowskiego. Podjęto polemikę z artykułem redaktora Ryszarda Wojny zamieszczonym w „Trybunie Ludu” (organ PZPR) z 27 VIII 1980. Opublikowano pismo Wydziału Pracy Ideowo-Wychowawczej KC PZPR do instancji partyjnych Trójmiasta dotyczące postulatu utworzenia wolnych związków zawodowych. Zamieszczono w nim również „Pieśń Wolnych Związków”, której autor został podpisany jako B. Rawicz, oraz informację o powstaniu pisemka satyrycznego zakładów Wybrzeża – „Strajkuś”.
Na treść nr 11 (z 30 VIII 1980) składała się informacja o represjach wobec strajkujących w Elblągu, rozważanie „Jak rozumieć ten telefonogram?” dotyczący wynagrodzenia pracowników w czasie strajku, rozmowę o pierwszych godzinach strajku „Jak rozpoczął się strajk” z osobami, które go zainicjowały. Zalazła się też informacja o wizycie w SG reżysera Andrzeja Wajdy i odpowiedź K.W. (autor) na artykuł „Obywatelska dyskusja, obywatelska troska” zamieszczony w „Trybunie Ludu” z 29 VIII 1980.
W nr 12 (z 30 VIII 1980) znalazła się informacja o recitalu solidarnościowym aktorów Teatru Wybrzeże w SG oraz przedstawiono „Kalendarium strajku”. 31 VIII 1980 ukazał się 13 numer Biuletynu. Zawarto w nim informacje o represjach, informacje „Z sali obrad” o rozmowach z delegacją rządową, uzgodnione teksty postulatów nr 1 i nr 2, kontynuację „Kalendarium strajku” i fragment wiersza M. Czyża „Garnitur spod igły”. Ostatni numer, noszący datę 31 VIII 1980 ukazał się jako dodatek nadzwyczajny. Zawierał informacje o podpisaniu porozumienia między MKS Gdańsk a Komisją Rządową oraz o zakończeniu strajku. Opublikowano w nim również projekt Statutu Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego (autorstwa Lecha Kaczyńskiego i Władysława Misiewicza). Pojawiła się w nim notka redakcyjna, że Biuletyn był redagowany przez zespół redakcyjny niezależny od MKS-u. Podpisali się pod nim Konrad Bieliński i Mariusz Wilk. Redakcję współtworzyli Krzysztof Wyszkowski, Ewa Milewicz.
Bibliografia:
Archiwum Historyczne Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, Kolekcja publikacji seryjnych i wydawnictw niezależnych nr 74, sygn. AKKS 347/74/13.
Konrad Knoch Strajkowy Biuletyn Informacyjny „Solidarność”, „Media Biznes Kultura”, vol. 2, Gdynia 2015, s. 163–182.
