TUCZYŃSKI JAN, profesor Uniwersytetu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
JAN TUCZYŃSKI (22 XII 1918 Ujście Solne koło Bośni – 19 III 2003 Gdynia), historyk literatury, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Syn urzędnika Antoniego i Wandy. Szkołę powszechną ukończył w Niepołomicach, w 1939 zdał egzaminy maturalne w Gimnazjum im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie. Podczas II wojny światowej pracował jako robotnik w Żywieckiej Fabryce Solali, wywieziony na roboty do Niemiec zbiegł, od 1942 pracował w nadleśnictwie Rymanów.
Po studiach polonistycznych i orientalistycznych w latach 1945–1950 na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ) pracował jako nauczyciel języka polskiego w szkołach średnich w Suchej Beskidzkiej, Węgierskiej Górce, Żywcu, Proszowicach i Olkuszu. Od 1961 doktor nauk humanistycznych (obrona na UJ; promotor: Kazimierz Wyka).
Od 1962 mieszkał w Gdyni, pracował w Katedrze Literatury Polskiej gdańskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, od 1969 doktor habilitowany (przewód na UJ). Od 1970 pracownik Zakładu Historii Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG. Od 1972 na stanowisku docenta, od 1987 profesor nadzwyczajny (tytularny). Równolegle w latach 1974–1989 pracownik Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Słupsku. Od 1989 na emeryturze, do 1991 pracował na UG na pół etatu.
Zajmował się głównie literaturą Młodej Polski, autor m.in.: Schopenhauer a Młoda Polska (1969, 1987), Kasprowicz. Pogłos wieczności (1996); poświęconych literaturze marynistycznej Od Gopła do Bałtyku. Rozprawy i szkice z marynistyki Młodej Polski (1966) i Marynistyka polska. Studia i szkice (1975); w pracy Motywy indyjskie w literaturze polskiej (1981) przedstawił powiązania polskich autorów (od Krasickiego przez Mickiewicza i Słowackiego do Kasprowicza, Staffa i Witkacego) z kulturą i literaturą Indii; w Herder i herderyzm w Polsce (1999) ukazał oddziaływanie myśli niemieckiego filozofa na humanistykę polską XVIII–XIX wieku.
Był członkiem założycielem i w latach 1964–1966 sekretarzem Zarządu Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza w Zakopanem. W Gdańsku założył koło Polskiego Towarzystwa Orientalistycznego, przekształcone następnie w oddział; jego przewodniczący, wiceprzewodniczący i członek zarządu. Należał do Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, do Schopenhauer Gesellschaft we Frankfurcie nad Menem, wchodził w skład redakcji kwartalnika „Nautologia” (1973–2000), był członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN (1987–1989). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i złotą odznaką „Zasłużony Pracownik Morza".
Pochowany na cmentarzu w Krakowie Niepołomicach.
Bibliografia:
Oracki Tadeusz, Jan Tuczyński, Pamiętnik Literacki, 2004, z. 2, s. 263-264.
Oracki Tadeusz, Tuczyński Jan, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Suplement III, Gdańsk 2012, s. 234-235.
