UKLEJEWSKI JANUSZ BOGDAN, artysta fotografik
| < Poprzednie | Następne > |
JANUSZ BOGDAN UKLEJEWSKI (21 V 1925 Grudziądz – 17 II 2011 Gdynia), artysta fotografik. Syn Jana (10 V 1897 – 17 II 1973 Gdynia), uczestnika powstania wielkopolskiego, wykładowcy w Szkole Lotnictwa w Grudziądzu i w Dęblinie (gdzie przeniósł się z rodziną), oraz Rozalii z domu Kaczmarczyk (13 VIII 1898 – 24 IX 1974 Gdynia), krawcowej. Fachu uczył się w latach 1940–1944 w zakładzie fotograficznym A. Złotnicka w Dęblinie. Wykonał tam 65 odbitek zdjęć jeńców rosyjskich i włoskich z kliszy przyniesionej do wywołania przez członka niemieckiej załogi miejscowego Stalagu 307. Przekazał je w lipcu 1944 Rosjanom, stanowiły one dowód we wszczętym w 1947 śledztwie w sprawie tego obozu. Wykonał też m.in. zdjęcia wysadzonych przez partyzantów niemieckich pociągów.
W okresie 1945–1948, podczas służby wojskowej w stopniu bosmana w I Samodzielnym Batalionie Morskim Marynarki Wojennej, był korespondentem wydawnictw Marynarki Wojennej; pracował jako fotoreporter od września 1945 do września 1946 w redakcji „Gazety Morskiej”, następnie w redakcji „Marynarza Polskiego” i „Morza”. Mieszkał w Gdyni przy ul. Śląskiej 55 (tu zmarł). W latach 1948–1952 – reporter w Wojskowej Agencji Fotograficznej, w 1952–1990 w Centralnej Agencji Fotograficznej w Warszawie, przedstawiciel na Wybrzeżu. Od 1950 członek Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego, od 1951 Związku Polskich Artystów Fotografików, należał do Międzynarodowej Federacji Artystów Fotografików z siedzibą w Szwajcarii. Na emeryturę przeszedł w czerwcu 1990. Od 2005, wskutek postepującej jaskry (i mimo dwóch operacji) tracił wzrok.
Twórca bezcennych fotografii ukazujących zniszczenia i odbudowę Gdańska. Rejestrował wydarzenia związane z przemysłem morskim i stoczniowym, bieżące zdarzenia w Gdyni i Gdańsku. Odbył kilka rejsów polskimi statkami (Kanada, Japonia, Morze Śródziemne), prezentując następnie wystawy z wykonanymi fotogramami (między innymi wiosną 1965 w sopockich pawilonach BWA 60 fotogramów z rejsu na „Janku Krasickim” do Japonii). Autor oraz współtwórca wielu albumów fotograficznych. Uczestnik wystaw autorskich i zbiorowych, w kraju i między innymi w Kanadzie, Chinach, USA, Argentynie, Brazylii, Rosji (w tym przykładowo: indywidualnych Fotografie Janusza Uklejewskiego, BWA Sopot 1949; Jubileusz 50-lecia Gdyni, Gdynia 1976 – ponad 300 zdjęć; Gdańsk 1945 w fotografii Janusza Uklejewskiego, Muzeum Historii Miasta Gdańska, 2008; zbiorowych: Salon Fotografii Polski Północnej - Grand Prix-Złocisty Jantar – Gdańsk 1962; World Press Foto – wyróżnienie - Haga, Holandia; Interfoto - wyróżnienie – Praga, Czechosłowacja; Początek drogi. Sierpień 1980 – grudzień 1981 Muzeum Narodowe, Warszawa 2005).
W 1950 otrzymał I nagrodę w konkursie fotograficznym Morza – rzeki – jeziora Polski Ludowej organizowanym przez Ligę Morską. Wyróżniono jego prace na wystawie otwartej 4 XI 1951 w Wielkiej Zbrojowni (pierwszej w tym miejscu po II wojnie światowej) z okazji Miesiąca Pogłębiania Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W 1960 otrzymał I nagrodę Ligi Przyjaciół Żołnierza w dziedzinie fotografii za prace wystawiane na III Ogólnopolskiej Wystawie Fotografii Marynistycznej. W lecie 1961 w Dworze Artusa prezentował fotografie Dziś na Morzu Śródziemnym (obejrzało ją około 20 000 osób, co uważano za liczbę rekordową). W 1962, podczas I Salonu Fotografików Polski Północnej w Sopocie, otrzymał nagrodę „Złocisty Jantar” Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za cykl „Przed wodowaniem”. Jego fotografie znajdują się między innymi w Muzeum Miasta Gdyni, Muzeum Marynarki Wojennej, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubskiej w Wejherowie, Muzeum Historycznym Miasta Gdańska, Archiwum Państwowym w Gdańsku, Europejskim Centrum Solidarności.
Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim (1976) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, odznaką „Zasłużony Pracownik Morza” (1970), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, (1983) „Zasłużony Pracownik Morza” (1970). Wyróżniony Nagrodą Prezydenta Miasta Gdyni (1975), Nagrodą Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej, trzykrotnie Nagrodą Ministra Żeglugi.
Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy z Henriettą z domu Szymańską (28 I 1923 – 9 XI 1992), pielęgniarką, ojciec Bożeny po mężu Kołodziej (ur. 1949), ekonomistki, i Jerzego (ur. 1950), ekonomisty, dziennikarza i fotoreportera. Po raz drugi ożenił się z Haliną z domu Chudoba (zm. 2011), księgową. Pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni.
