UNSELT JOHANN DANIEL, pastor w kościele św. Katarzyny
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN DANIEL UNSELT (29 XI 1691 Gdańsk – 1 IV 1742 Gdańsk), drugi pastor kościoła św. Katarzyny. Pochodził z rodziny przybyłej do Gdańska z okolic Starsburga. W listopadzie 1706 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, od 1713 student teologii w Wittenberdze. W 1715, w obecności króla Augusta II i pod opieką adiunkta wydziału filozofii tamtejszego uniwersytetu Christiana Bernharda Büchera, późniejszego pastora gdańskich kościołów, prowadził dysputę Dispvtatio Philologica-Physica Ad illustr. locum Gen. I, 2. De Chao Mvndi / Qvam Rectore... Dn. Friderico Avgvsto Principe Regio, ... Svb Praesidio M. Christiani Bernhardi Bvcheri... (wydana drukiem w Wittenberdze w tym samym roku). Po powrocie do Gdańska od 1717 kandydat Ministerium Duchownego. Od 1721 katecheta w Herren-Grabin (Grabiny-Zameczek), 20 II 1726 powołany na pastora do Wossitz (Osice), 5 marca wyświęcony, 17 marca wprowadzony na urząd. Od 1728 diakon w gdańskim kościele św. Trójcy, od 1730 drugi pastor kościoła św. Katarzyny.
Autor utworów okolicznościowych, m.in. drukowanego w 1723 utworu żałobnego po śmierci burmistrza Andreasa Borckmanna, w 1725 gratulacji po objęciu godności rajcy przez Karla Friedricha Schleffa (1664–1733). W 1738 opublikował modlitwę dziękczynną do mieszkańców Gdańska po oblężeniu 1734 (Die Gründe, welche die Einwohner der Stadt Dantzig bewegen sollen dem Herrn aller Herren ein heiliges Danck-Opfer zu bringen...).
Z pierwszego małżeństwa zawartego w 1721 (imię żony nieznane) miał syna 1/ Johanna Philippa (1731–1793 Gdańsk), kupca, od 1758 właściciela popielnika, straganu i cegielni w Nenkau ( Jasień), w 1774 prowizora (witryka) kościoła św. Barbary, od 7 V 1776 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kinder (dziecko gdańskich obywateli), od 1792 rajcy, od 14 XI 1776 żonatego z Eleonorą Charlotte (ochrzczona 31 III 1740 w kościele NMP), córką gdańskiego lekarza Gabriela Schendela (1700–1744). Z drugiego małżeństwa z poślubioną 17 VI 1732 w kościele NMP Susanną (ur. 1702), córką Aegidiusa Glagaua (18 IV 1648 Petzewo (Piecewo, powiat Złotów) – 30 IV 1737 Gdańsk), od 18 III 1683 posiadacza kupieckiego obywatelstwo Gdańska, miał synów: 2/ Daniela Aegidiusa (1734 – zm. Gdańsk), 12 IV 1752 zapisanego do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum Akademickiego, 17 IX 1756 na uniwersytet w Królewcu, do 1759 studenta prawa korzystającego ze stypendium fundacji Johanna Gotffrieda Diesseldorfa, po studiach adwokata w Gdańsku, od 18 I 1770 bezdzietnie żonatego z Rahel, córką gdańskiego lekarza Johanna Eilharda Reinckego (12 IX 1711 – 2 II 1791 Gdańsk) i siostrą m.in. Daniela Friedricha Reinicka, od 1782 dziedziczką majątku w Jasieniu; oraz 3/ Valentina Gabriela i 4/ Samuela Friedricha.
Na wspólnym pogrzebie jego i zmarłego 11 IV 1742 synka Valentina Gabriela, 17 IV 1742 pożegnał go kazaniem pastor kościoła św. Katarzyny Gottlieb Richter, do drukowanego (1743) kazania dołączono epicedia, m.in. autorstwa braci stryjecznych ze Strasburga: kaznodziei Johanna Filipa Unselta i sekretarza tamtejszych szpitali Filipa Jacoba Unselta, jak i kolejnego przedstawiciela rodziny spod Strasburga, duchownego Johanna Unselta (choć nie znali osobiście zmarłego). Swój wiersza zamieściła i wdowa Susanna, pod utworem podpisano także synów Johanna Aegidiusa, Johanna Filipa i (mającego roczek) Samuela Friedricha. Inne z epicediów przygotował m.in. Albert Meno Verpoortenn. Kantatę żałobną prowadził Johann Balthasar Christian Freislich.
Bibliografia:
Die Matrikel … der Albertus-Universität zu Königsberg, ed. Georg Ehler, Bd. 2, Leipzig 1911/1912, s. 462.
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. II, s. 298, t. VIII, s. 319.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 284, 339.
Kotarski Edmund, Gdańska poezja okolicznościowa XVIII wieku, Gdańsk 1997 (przez indeks).
Prätorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ..., Danzig und Leipzig, 1760, s. 8, 12, 40, 51, 86.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 50, 59, 113.
Rühle Siegfried, Die Stipendiaten des Diesseldorfichen Stipendiums, „Danziger Familiengeschichtliche Beiträge“ Bd. 1, Danzig 1929, s. 67.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 442; 2, 296; 4, 479.
