WEINHOLTZ JOHANN CHRISTIAN, kantor, kopista
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN CHRISTIAN WEINHOLTZ (Christof; Winholz) (1702 Greifswald – pochowany 13 IX 1759 Gdańsk), kantor, kopista. 4 V 1725 przyjęty do ostatniej klasy (primy) Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku, być może po edukacji muzycznej odbytej wcześniej we Freystadt (Kożuchów) u Johanna Theodora Römhildta. Być może także śpiewał w kapeli kościoła św. Jana, ponieważ w 1729 skopiował kantaty Georga Phlippa Telemanna i Johanna Theodora Römhildta na potrzeby muzyków tegoż kościoła. Przepisywaniem utworów trudnił się później wielokrotnie.
Zachowało się dziewięć rękopisów, na których widnieje jego nazwisko jako skryptora. Są to manuskrypty z dziełami Georga Phlippa Telemanna (dwa), Andreasa Friedricha Ursino (jeden), anonimowych twórców (trzy) oraz Johanna Theodora Römhildta (trzy), co dało podstawę do nieudokumentowanego przypuszczenia, że był uczniem Römhildta. Przygotowany w Greifswaldzie w 1731 rękopis dowodzi, że przebywał w tym czasie w rodzinnym mieście. Przed lub po podróży do Greifswaldu pracował jako kantor w Lęborku. Wrócił do Gdańska i w 1736 został nauczycielem klasy czwartej w szkole św. Jana, w 1744 awansował i otrzymał funkcję kantora oraz nauczyciela klasy drugiej. Prawdopodobnie w 1744 z jego polecenia zakupiono na potrzeby kapeli kościoła św. Jana kompozycje Georga Phlippa Telemanna oraz parę miedzianych kotłów. W 1746 przepisał rocznik kantat Telemanna, za co otrzymał z kasy kościoła 60 florenów. W 1747 za wykonanie muzyki w Wielki Piątek wypłacono mu 30 florenów.
W 1747 wraz z Johannem Balthasarem Christianem Freislichem oraz kupcem Carlem Gotthardtem Duckwitzem (ur. w Cieplicach koło Jeleniej Góry, od 4 V 1749 posiadacz kupieckiego obywatelstwa Gdańska) przyjmowali zamówienia na zakup nowego rocznika kantat Georga Phlippa Telemanna oraz Pasji wg św. Mateusza (Matthäus–Passion) tegoż kompozytora (ukazała się w 1752), tudzież tego samego tematu autorstwa J.T.Römhildta (ukazała się w 1754), wydanych przez Christopha Heinricha Laua, organistę w Sobieszowie (ur. Hermsdorf unterm Kynast, obecnie część Jeleniej Góry); rocznik pierwszego z tych druków uzupełniony o rękopiśmiennie rozpisane głosy zachował się w PAN Bibliotece Gdańskiej.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019,, t. VII, s. 53.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 309.
Faber Walther, Die Johannisschule in Danzig vom Mittelalter bis zum Jahre 1824, Danzig 1925.
Rauschning Hermann, Geschichte der Musik und Musikpflege in Danzig. Von den Anfängen bis zur Auflösung der Kirchenkapellen, Danzig 1931.
Michalak Jerzy M., Od Förstera do Frühlinga. Przyczynki do dziejów życia muzycznego i teatralnego dawnego Gdańska, Gdańsk 2009.
Michalak Jerzy M., „Es ist itzt eyn ander wellt, vnd gehet anders zu“. Evangelische Kantoren und Kantorate im Danzig des 18. Jahrhunderts w: Das Kantorat des Ostseeraums im 18. Jahrhundert, Berlin 2007, s. 176-177, 189, 191.
Thematic Catalogue of Music in Manuscript at the Polish Academy of Sciences Gdańsk Library, red. Danuta Popinigis, Barbara Długońska, Danuta Szlagowska, Jolanta Woźniak, vol. 1, Kraków/Gdańsk 2011.
