WILLENBERG SAMUEL FRIEDRICH, profesor Gimnazjum Akademickiego
< Poprzednie | Następne > |
SAMUEL FRIEDRICH WILLENBERG (2 XI 1663 Brzeg – 12 X 1748 Gdańsk), uczony, pochodzenia szlacheckiego. Od 1682 uczeń gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, wychowanek Joachima Hoppego, pod jego kierunkiem kończył nauki 19 IX 1686 rozprawą De serwis Romanis atque hodiernis. Od 1686 studiował prawo i historię na uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą. Od 1693 tamże doktor, od 1699 profesor tegoż uniwersytetu, zajmował się prawem śląskim.
Od 1701 do śmierci kierownik kadedry prawa i historii w gdańskim Gimnazjum Akademickim oraz jego inspektor. Jego przybycie do Gdańska uczcili specjalnymi wierszami m.in. rektor Samuel Schelwig i późniejszy burmistrz Johann Wahl, a jego brat stryjeczny, Carl Ludwig Wahl (1681–1708), opublikował stosowny wiersz we Frankfurcie nad Odrą. Po przybyciu do Gdańska zmienił zainteresowania, zajął się prawem narodów i prawem natury, publikując pierwsze w Polsce podręczniki z tych dziedzin: Sicilimenta iuris gentium prudentiae... (Zebranie nauki praw natury i praw narodów, Gdańsk 1709, Lipsk 1711, wielokrotnie wydawane w Europie). Autor także prac De eo, quod iustum est circa excursiones maritimas vom Recht der Caperey (1711), jednego z pierwszych w Europie opracowań zagadnień prawa morskiego dotyczącego problemu odróżnienia kaprów (sprawiedliwych, walczących w imieniu państw i miast) od piratów, pospolitych przestępcow, oraz m.in. De maris occupatione (1720–1724); ; Poena post mortem durante (1751), gdzie uzasadniał istnienie kar mających trwać nawet po śmierci obwinionego.
W 1712 opublikował zapis swoich wykładów pod tytułem (w tłumaczeniu) O granicach dozwolonej poligamii, dowodząc, że wedle prawa naturalnego poligamia jest dozwolona. Bronił swojego stanowiska w rozważaniach z 1714 W sprawie obrony tez swoich o poligamii równoczesnej. Potępiony został przez arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski, Krzysztofa Antoniego Szembeka, Trybunał Koronny nakazał spalenie tych jego dzieł. Prowadził też z tego powodu spory z Joachimem Weickhmannem, pastorem kościoła Najświętszej Marii Panny. Specjalnym edyktem z 19 X 1714 władze Gdańska brały przed nim pastora w obronę. Był m.in. w Gimnazjum nauczycielem Gottfrieda Lengnicha.
Od 7 IX 1706 żonaty był (po raz drugi) z Anną Catheriną (pochowana 24 XI 1725), córką profesora Gimnazjum Johanna Petera Titiusa, wdową po pastorze Andreasie Barthcie. Wiersz gratulacyjny z tej okazji ogłosił m.in. Georg Reinhold, syn Reinholda Curicke (Taedae nuptiales Samueli Friderico Willenberg et Annae Catharinae Titiae). Pochowany 24 X 1748 w kościele św. Trójcy w grobie nr 51. Program uroczystości pogrzebowych ułożył Gottfried Lengnich.