ZAORSKI REMIGIUSZ, dyrektor Instytutu Morskiego
| < Poprzednie | Następne > |
REMIGIUSZ ZAORSKI (1 X 1912 Lublin – 8 VII 1987 Gdynia), naukowiec, wykładowca prawa międzynarodowego, dyrektor Instytutu Morskiego. Syn Władysława i Józefy z domu Jabłonowskiej. W 1930 ukończył gimnazjum humanistyczne w Lublinie, w 1936 Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego (z tytułem magistra prawa). Rozpoczął aplikację sądową i notarialną w Sądzie Apelacyjnym (okręg warszawski); nie ukończył jej z powodu wybuchu II wojny światowej.
W latach 1940–1944 był księgowym w fabryce maszyn rolniczych w Zamościu i Lublinie. We wrześniu 1944 pracował w Departamencie Ustawodawczym Resortu Sprawiedliwości Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w Lublinie, w okresie 1944–1946 w Katedrze Prawa Politycznego i Prawa Narodów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Od 1946 do 1950 był zatrudniony w Instytucie Bałtyckim, gdzie pełnił funkcję kierownika Zakładu Prawa Morskiego, jednocześnie w latach 1947–1950 w Instytucie Prawa Lotniczego na Uniwersytecie Warszawskim. W okresie 1950–1970 pracował w Morskim Instytucie Technicznym w Gdańsku (od 1954 funkcjonującym jako Instytut Morski), w 1957 został jego dyrektorem. Równocześnie w latach 1946–1952 był nauczycielem akademickim w Wyższej Szkole Handlu Morskiego (początkowo prowadził wykłady zlecone), 1953–1956 i od 1970 w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Sopocie na Wydziale Morskim (w której w latach 1967–1970 pełnił również funkcję kierownika Katedry Prawa Międzynarodowego); od 1964 do 1968 pracował też na Wydziale Prawa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jako kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego. W latach 1970–1987 zatrudniony na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego: był organizatorem i pierwszym kierownikiem Zakładu Prawa Międzynarodowego, a w okresie 1970–1981 także dyrektorem Instytutu Nauk Prawno-Ustrojowych. Od 1945 doktor, od 1950 doktor habilitowany (na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego). Od 1954 pracował na stanowisku docenta, w 1958 został profesorem nadzwyczajnym (tytularnym), w 1967 – profesorem zwyczajnym. Od 1981 na emeryturze.
Wprowadził do polskiej nauki pojęcie międzynarodowego prawa morza (law of the sea; w odróżnieniu od prawa morskiego – cywilnego i administracyjnego). Jego zainteresowania naukowe dotyczyły władzy państwa nad morzem terytorialnym, międzynarodowego prawa morza (kodyfikacja), ochrony i wykorzystania biologicznych zasobów morza, badania morza w aspekcie prawa. Opublikował kilkadziesiąt prac z zakresu prawa, w tym monografie: Władztwo na morzu przybrzeżnym (1948), Wolne obszary portowe (1950), Konwencja genewska o prawie morza (1962), Eksploatacja biologicznych zasobów morza w świetle prawa międzynarodowego (1967).
Był członkiem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Komitetu Badań Morza Polskiej Akademii Nauk, Rady Naukowej Instytutu Bałtyckiego w Gdańsku (przewodniczący w latach 1972–1977), a także członkiem organizacji prawniczych: Zrzeszenia Prawników Polskich, Związku Zawodowego Aplikantów Prawnych (1937–1939), International Law Association. Ponadto przewodniczył Komisji Prawa Morskiego w Zrzeszeniu Prawników Polskich okręgu gdańskiego, Radzie Naukowo-Ekonomicznej Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku (od 1965).
Został odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1955), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1960), odznaką „Za Zasługi dla Gdańska” (1963). Żonaty z Czesławą Barbarą (19 VII 1915 – 13 I 1994), miał córkę Barbarę (ur. 1952). Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.
Bibliografia:
Archiwum Instytytu Morskiego.
Remigiusz Zaorski, „Technika i Gospodarka Morska” 1987, nr 10, s. 514-515.
Wyższa Szkoła Handlu Morskiego w Sopocie. Wspomnienia i refleksje studentów, Sopot 2008, s. 45.
