ŻERWE MAŁGORZATA, artystka wizualna i dźwiękowa
| < Poprzednie | Następne > |
MAŁGORZATA ŻERWE (ur. 13 III 1954 Lublin), artystka wizualna i dźwiękowa, kuratorka wystaw, autorka reportaży artystycznych i społecznych, publicystka i dziennikarka radiowa. Od 1973 studiowała na Wydziale Malarstwa i Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, pracę dyplomową przygotowała w Pracowni Tkaniny Unikatowej Józefy Wnukowej i obroniła w 1979. Została za nią wyróżniona udziałem w wystawie Dyplom ’79 w warszawskiej Zachęcie.
W latach 80. i 90. XX wieku pracowała twórczo i odbyła kilka podróży artystycznych: do Jugosławii i Grecji (1982), Finlandii (1988/1989), Holandii (1990), Kalifornii (1992), Kornwalii (1996). Pokłosiem tej ostatniej podróży był cykl Ryby, insekty i różne inne drobiazgi, prezentowany na wystawie w Galerii Koło w Gdańsku w 1997 (katalog wystawy, zaprojektowany przez Janusza Górskiego, otrzymał Nagrodę Wydawców w konkursie Najpiękniejsza Książka Roku 1998 na Targach Książki w Warszawie) i w Künstlerhaus Hooksiel w 1998. Tym samym pod koniec lat 90. porzuciła monumentalną tkaninę przestrzenną na rzecz małych obiektów.
W 2002 w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Gdańsku zaprezentowała swą pierwszą pracę opartą jedynie na dźwięku, zatytułowaną Ciemność. Pokazywała ją również w Biurze Wystaw Artystycznych w Lublinie (2003) oraz na Uniwersytecie Gdańskim w ramach Bałtyckiego Festiwalu Nauki (2005). Kolejny projekt dźwiękowy artystki to Stocznia – suita industrialna, prezentowany w Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia” (2005) i w Instytucie Sztuki Wyspa (2006), a następnie włączony do kolekcji Polish Soundscapes (kuratorzy: Marcin Barski i Marcin Dymiter) i wraz z nią prezentowany m.in. w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa (2018), we wrocławskim Centrum Sztuki WRO (2018) oraz w galerii Dobry Klimat w Katowicach (2018).
W 2015 była kuratorką zorganizowanej w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa wystawy K: KafKa w KomiKsie, zrealizowała wielośladową instalację dźwiękową Rada Wydziału, przeznaczoną na wystawę Metafora i rzeczywistość, przygotowaną z okazji 70-lecia Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. W 2016 pokazywała swoje obiekty na wystawie Grass+ w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa, w 2017 na wystawie Ars Memoria w galerii Bokvillan w Helsinkach. W 2018 uczestniczyła w multimedialnym projekcie Gdańskiej Galerii Miejskiej oraz Domu Chodowieckiego i Grassa, zatytułowanym Podróż z Berlina do Gdańska śladami Daniela Chodowieckiego – zrealizowała pracę dźwiękową Koń Chodowieckiego opowiada. W tym samym roku w Gdańskiej Galerii Fotografii (oddział Muzeum Narodowego w Zielonej Bramie) prezentowała wystawę fotograficzną Pocztówki z cmentarza. W 2020 wydała książkę Życie grobowe, artystyczny quasi-reportaż, łączący obraz, słowo i dźwięk (integralną częścią publikacji jest praca dźwiękowa Życie pozagrobowe).
Ogółem brała udział w około 30 wystawach indywidualnych w Polsce, Niemczech, USA oraz w około 50 wystawach zbiorowych w Polsce, Finlandii, Francji, Holandii, Szwajcarii, Niemczech i na Węgrzech. Reprezentowała Polskę na 6. Międzynarodowym Triennale Tkaniny w Łodzi w 1988. Ponadto od 1991 współpracuje z Sopockim Forum Integracji Nauki, Kultury i Sztuki SFINKS, biorąc udział we wspólnych wystawach i spektaklach.
Od 1997 do 2018 pracowała w Radiu Gdańsk. Zajmowała się publicystyką kulturalną, zrealizowała kilkaset reportaży społecznych i artystycznych oraz ponad 200 monograficznych audycji o artystach. Za reportaże zdobyła kilkadziesiąt nagród i wyróżnień w ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach radiowych (m.in. z dziennikarką Radia Gdańsk Hanną Wilczyńską-Toczko otrzymała w kategorii premiera roku „Melchiory 2006”, najważniejsze krajowe wyróżnienia dla reportażystów radiowych, prasowych i telewizyjnych). Była kilkakrotnie nominowana do prestiżowych nagród: Premios Ondas, Prix Europa i Prix Italia. Laureatka Grand Prix Marulić.
Współpracuje z „Rocznikiem Sopockim” i „Autografem”; moderuje dyskusje, prowadzi spotkania z twórcami z różnych dziedzin kultury i sztuki. Członkini komisji konkursowych (m.in. komisji w sprawie przyznania Nagrody Prezydenta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 2001), od 2009 do 2023 zasiadała w Radzie Kultury Gdańskiej. W 2018 była twarzą organizowanego przez Europejskie Centrum Solidarności festiwalu All About Freedom.
Otrzymała stypendia twórcze Ministerstwa Kultury i Sztuki (1982, 1990), rządu Niemiec (Atelierhaus Worpswede, 1994/1995), rządu Dolnej Saksonii (Künstlerhaus Hooksiel, 1998), Instytutu Goethego (Berlin, listopad 2002). Za twórczość artystyczną była wielokrotnie nagradzana i wyróżniana, m.in. podczas Biennale Sztuki Gdańskiej w 1981 i 1991, na wystawie Tkanina wobec Sacrum w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w 1988, na 11. Biennale Miniatury Tkackiej w Szombathely (Węgry) w 1996. Laureatka Nagrody Prezydenta Miasta Gdańsk w Dziedzinie Kultury (1988, 2008, 2009, 2019), Nagrody Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za popularyzację problematyki kulturalnej (2003). Sylwetka artystki znalazła się w albumie Twarze gdańskiej kultury (2018).
Prace jej znajdują się m.in. w zbiorach Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Muzeum Narodowego w Gdańsku, Szkoły Rzemiosł Artystycznych w Sindelfingen (Niemcy), Muzeum Tkaniny w Szombathely, a także w polskich i zagranicznych kolekcjach prywatnych.
