BELLING FRANCISZEK, działacz gdańskiej Polonii, patron ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
FRANCISZEK BELLING (12 XI 1881 Lubań, koło Kościerzyny – 25 II 1941 Dachau), działacz polonijny, patron gdańskiej ulicy. Syn Józefa i Marii za domu Głodowskiej. Posiadał obywatelstwo II Wolnego Miasta Gdańska. Robotnik rolny po szkole powszechnej, dalszą wiedzę zdobywał jako samouk (język polski, historia, historia literatury). Działał na rzecz zakładania polskich towarzystw ludowych, wywarł duży wpływ na wychowanie i działalność Antoniego Abrahama, w 1905-1907 razem z nim organizował strajki szkolne na Pomorzu. Od 1908 pracował w Gdańsku (w hurtowni drogeryjnej, następnie komiwojażer), od 1910 w Gdańsku na stałe. Członek Rady Głównej powstałej w 1912 Polsko-Katolickiej Partii Ludowej, sekretarz i następnie prezes zarządu działającego na Siedlcach Towarzystwa Ludowego „Oświata” (prowadzącego naukę języka polskiego i akcje uświadamiające), współzałożyciel utworzonego 9 II 1920 Towarzystwa Śpiewaczego „Harmonia”.
Podczas I wojny światowej w armii niemieckiej, w latach 1918–1919 wchodził w skład Podkomisariatu Naczelnej Rady Ludowej na Prusy Królewskie, Warmię i Mazury, współzałożyciel w 1921 Gdańskiej Macierzy Szkolnej. Pracownik polskich instytucji w Gdańsku (m.in. od 1923 robotnik w parowozowni na Zaspie), członek Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, od 1937 kierował na Siedlcach Gminą Polską Związku Polaków.
Aresztowany przez władze niemieckie już w sierpniu 1939, zwolniony. Ponownie aresztowany 1 września w Polskim Urzędzie Pocztowym nr 3 przy Broschkischerweg 26 (ul. Chodackiego), przetrzymywany w Victoriaschule, osadzony w obozie Stutthof, przewieziony do KL Sachsenhausen, następnie do KL Dachau, gdzie zmarł.
Żonaty był z Anastazją z domu Jażdżewską (31 V 1881 – 28 VI 1968). Ojciec Klemensa (ur. 13 X 1908 Rekownica, powiat Kościerzyna), od 3 III 1931 zatrudnionego w PKP, od 26 XI 1938 telegrafisty na stacji Pszczółki, który 18 IV 1940 zginął w obozie Stutthof; Leona (ur. 6 III 1911), 20 IV 1934 pracownika PKP, przed wybuchem II wojny światowej na stacji kolejowej Gdańsk Kanał Kaszubski, podczas II wojny światowej na robotach w Niemczech; Antoniego (13 VI 1913 Gdańsk – 30 XII 1993 Gdańsk); Franciszka (ur. 25 VIII 1915 Gdańsk), absolwenta Gimnazjum Polskiego (mała matura), zecera pracującego w „Gazecie Gdańskiej”, w 1940 w KL Mauthausen Gusen, w 1966 z żoną Zofią uhonorowanego odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”.
Od 28 IX 1971 jego imię nosi ulica w Gdańsku-Siódmym Dworze. Jego nazwisko umieszczono na tablicy na Domu Harcerza (zob. Dwór Miejski), upamiętniającej gdańskich harcerzy poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej.
