BIENIASZ JÓZEF, obrońca Westerplatte 1939, honorowy obywatel Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
JÓZEF BIENIASZ (3 I 1908 Sonina, powiat łańcucki, obecnie woj. podkarpackie – 11 II 1967 Jarosław), obrońca Wojskowej Składnicy Tranzytowej (WST) na Westerplatte w 1939 w stopniu plutonowego, dowódca plutonu moździerzy, honorowy obywatel miasta Gdańska. Syn Andrzeja i Anny z domu Strzępek. Po ukończeniu szkoły powszechnej podjął naukę w czteroklasowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Łańcucie. W 1928 powołany do odbycia czynnej służby wojskowej w 3. Pułku Piechoty Legionów w Jarosławiu. Pozostał w służbie zawodowej (1929–1939). Ukończył szkołę podoficerską, awansował do stopnia plutonowego, specjalista i instruktor tzw. broni towarzyszącej (cekaemy i moździerze). W 1937 zdobywca pierwszego miejsca w celności strzelania z moździerza w zawodach dywizyjnych.
17 III 1939 wraz z kapralem zawodowym Władysławem Gorylem z tej samej jednostki oraz 21 żołnierzami z 2. i 4. Pułku Piechoty Legionów przeniesiony do WST w składzie pierwszej grupy załogi wymiennej. 31 VIII 1939 miał wolne od służby wartowniczej, od godziny 22.00 dowódca rontu (patrolu sprawdzającego czujność wart). 1 września dowódca plutonu moździerzy (cztery moździerze kalibru 81 mm) na stanowiskach przy koszarach. Pluton skutecznie ostrzelał atakującą tego dnia niemiecką kompanię szturmową. Po zniszczeniu moździerzy przez niemieckie samoloty, 3 września wyznaczony dowódcą ciężkiego karabinu maszynowego (ckm) ustawionego w pobliżu zbombardowanej wartowni nr 5. W niewoli od 7 września (numer jeńca 1887), przebywał w Stalagu I A Stablack (obecnie Stabławki, gmina Górowo Iławeckie, powiat bartoszycki, województwo warmińsko-mazurskie). Po dotarciu do obozu umieszczony w szpitalu obozowym, po wyzdrowieniu jeniec tego obozu. Pracował w majątku ziemskim Schönwiese.
Uwolniony w lutym 1945 przez Armię Czerwoną, w maju 1945 powrócił do domu. Zajmował się uprawą roli na dzierżawionej ziemi. Ze względu na chorobę serca zmuszony był do zaprzestania pracy fizycznej. Jako sanacyjny podoficer zawodowy nie mógł samodzielnie znaleźć pracy państwowej, dzięki protekcji został zatrudniony na stanowisku pracownika umysłowego w Przedsiębiorstwie Skupu Surowców Włókienniczych i Skórzanych w Jarosławiu. Ze względu na udar i częściowy paraliż w kwietniu 1963 zwolniony z pracy. Od lipca 1963 na rencie inwalidzkiej.
Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1990 pośmiertnie), Krzyżem Walecznych (1960), Odznaką Grunwaldzką (1960), Medalem za Warszawę 1939–1945 (1946), Medalem za Odrę, Nysę i Bałtyk (1946). Od 1934 żonaty był ze Stanisławą z domu Maciołek, ojciec Władysława (ur. 1935) i Janiny (ur. 1937). Wspólnie ze wszystkimi Westerplatczykami od 21 V 1998 honorowy obywatel miasta Gdańska. Pochowany na Cmentarz Komunalny przy ul. Krakowskiej 54 w Jarosławiu.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe w Gdańsku, Akta KGRP, sygn. 259/1068, k. 91, Rozkaz Komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej Westerplatte Nr 11 z dnia 17 marca 1939 r.
Dróżdż Krzysztof Henryk, Walczyli na Westerplatte. Badania nad stanem liczbowym załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej we wrześniu 1939 roku, Oświęcim 2017.
Górnikiewicz-Kurowska Stanisława, Westerplatczycy. Losy Obrońców Wojskowej Składnicy Tranzytowej, Gdańsk 2012 (wyd. 2 uzupełnione i poprawione).
Rut Sławomir, Wojciech Samól, Jarosław Tuliszka, Westerplatczycy – lista 1939. Skład załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w Wolnym Mieście Gdańsku 1 września 1939 r., Gdańsk 2023, s. 13, 89.
Westerplatte, zebrał, opracował i wstępem opatrzył Zbigniew Flisowski, Warszawa 1978.
