FABRICIUS THOMAS, kaznodzieja kościoła św. Jakuba
| < Poprzednie | Następne > |
THOMAS FABRICIUS (Faber, Schmidt) (Pasewalk (Meklemburgia) –17 XI 1627 Gdańsk, w wieku 73 lat), kalwinista, kaznodzieja kościoła św. Jakuba. W 1580 notowany jako collega (nauczyciel) w gdańskiej szkole mariackiej. 22 II 1590 wyświęcony w Słupsku, od tego roku do 1592 kaznodzieja kościoła św. Jakuba, jednocześnie rektor szkoły św. Bartłomieja.
Od 1592 pastor w Gottswalde (Koszwały), od 19 III 1597 diakon w gdańskim kościele Najświętszej Marii Panny (NMP). Od początku służby w kościele NMP, wraz z ustanowionym dwa lata wcześniej innym kalwińskim diakonem, Martinem Remusem, wiódł spory z luterańskimi pastorami tego kościoła Michaelem Coletusem (pierwszym pastorem) i Conradem Brackermannem (drugim), którzy zwalczali ich poglądy i próby wprowadzania zmian do obrzędów kościelnych. M.in. kwestionowali sprawowanie liturgii bez zwyczajowego stroju kapłańskiego, pomijanie wypowiadania formuły „wyrzekania się diabła” przy chrzcie, zniesienia prywatnej spowiedzi i rozdawania komunii świętej nie w postaci opłatków, lecz zwykłego chleba.
Po śmierci Michaela Coletusa (14 IX 1616) tymczasowo pełnił obowiązki pierwszego pastora. Powołany w 1617 przez Radę Miejską Gdańska na urząd pierwszego pastora Johann Corvin nie wyraził początkowo zgody, ponieważ nie chciał z nim współpracować. W listopadzie 1617 przeniesiony został na urząd drugiego pastora kalwińskiego kościoła św. Piotra i Pawła, co spowodowało, że 22 I 1618 Johann Corvin objął obowiązki pastora w kościele NMP.
Przed 1600 ożenił się po raz drugi – z Elisabeth, ojciec chrzczonych w kościele NMP: Lorentza (20 III 1600), od września 1615 ucznia Gimnazjum Akademickiego; Barbary (1 X 1603) i Thomasa, od lipca 1605 ucznia Gimnazjum Akademickiego.
Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 73, 98.
Freytag Hermann, Ein Stolper Ordiniertenverzeichnis von 1574 bis 1591, „Archiv für Reformationsgeschichte. Texte und Untersuchungen”, Nr. 40, H. 4, Leipzig 1913, s. 13.
Praetorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ…, Danzig und Leipzig, 1760, s. 3, 18, 25, 44.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 34, 66, 79, 95.
Schnaase Eduard, Geschichte der evangelischen Kirche Danzigs actenmässig Dargestellt, Danzig 1863, s. 558–559.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 4, 189.
