CYMOREK RUDOLF, przedstawiciel gdańskiej Polonii
| < Poprzednie | Następne > |
RUDOLF CYMOREK (11 XI 1900 Chybie koło Cieszyna – 22 III 1940 obóz Stutthof), rzeźnik, dźwigowy, przedstawiciel gdańskiej Polonii. Syn Józefa (15 V 1861 Wędrynia, obecnie Czechy) i Zofii z domu Chrapek, z drugiego małżeństwa Koch (12 XII 1872 Chybie – 24 IV 1931 Bielsko). Brat Józefa (ur. i zm. 1890), Emilii (1 IV 1892 Chybie – 31 I 1955), Karola (31 XII 1893 Chybie – 15 IV 1954), Zuzanny (17 X 1897 Chybie – 15 V 1960), Marianny (5 I 1902 Chybie – 21 XII 1975), Anny (8 IX 1903 Chybie – 3 XII 1985), Heleny (9 III 1905 Chybie – 31 XII 1966), Pawła (28 I 1908 Chybie – 15 I 1973), Wilhelma (16 II 1910 Chybie – 24 V 1971).
Po zakończeniu I wojny światowej służył w wojsku polskim, zdemobilizowany przebywał w Piasecznie i Gdyni. Od ok. 1924 w Gdańsku, pracował jako rzeźnik. Następnie dźwigowy w Radzie Portu i Dróg Wodnych. 29 VI 1933, podczas wyjazdu gdańskich Polaków na Święto Morza do Gdyni, wznosił na gdańskim Dworcu Głównym propolskie okrzyki, za co został postawiony przed gdańskim sądem razem z Edmundem Górskim (ślusarz), Janem Masą (kowal), Franciszkiem Majewskim (kupiec), Kazimierzem Majewskim (kupiec) i Alojzym Włochem (kolejarz) (obrońcą wszystkich był mecenas Bonifacy Łangowski). 22 XII 1933 został skazany na cztery miesiące więzienia, z czego sześć tygodni zaliczono na poczet kary. Prośby o darowanie kary nie uwzględniono. Na wolność wyszedł 24 IX 1934. Zagrożony wydaleniem z Wolnego Miasta Gdańska, pozostał na jego terenie po interwencji polskiego posła do Volkstagu Erazma Czarneckiego.
Należał do Gminy Polskiej, Gminy Polskiej Związku Polaków (skarbnik filii w Nowym Porcie, od 17 VI 1937), Koła Przyjaciół Harcerstwa w Nowym Porcie, Macierzy Szkolnej (od 1931 ławnik Koła Opieki Rodzicielskiej przy Prywatnej Polskiej Szkole Macierzy Szkolnej w Nowym Porcie), Towarzystwa byłych Wojaków (z okazji 10-lecia placówki uhonorowany pamiątkowym dyplomem za zasługi), Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, z ramienia którego kandydował 12 XI 1930 jako przedstawiciel polskich robotników w wyborach do zakładowej Kasy Chorych Rady Portu i Dróg Wodnych, oraz Zjednoczenia Zawodowego Polskiego Zrzeszenia Pracy (członek Komisji Rewizyjnej oraz prezes filii w Nowym Porcie, 1935–1938). W okresie poprzedzającym wybuch II wojny światowej przechowywał potajemnie broń przeznaczoną dla pracowników Komisariatu Generalnego RP w Gdańsku.
W Gdańsku mieszkał kolejno na Petershagen hinter der Kirche 6 (ul. Spadzista), Stiftswinkel 14 (ul. Robotnicza), Norderstraße 27 (ul. Kotwice, Wisłoujście, obecnie nie istnieje), Fischmeisterweg 15 (ul. Wyzwolenia) i Sasperstraße 57/60 (ul. Na Zaspę). Aresztowany 1 IX 1939, został osadzony w obozie Stutthof, gdzie zginął rozstrzelany w grupie 67 działaczy polskich z II WMG oraz Pomorza. Szczątki pomordowanych ekshumowano w dniach 28 listopada – 4 grudnia 1946 na terenie Nadleśnictwa Stegna i 4 IV 1947 pochowano na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
16 X 1925 poślubił w Piasecznie Mariannę (24 III 1902 Piaseczno – 23 VIII 1976 Gdańsk), córkę Jana Kruży (2 VI 1852 Piaseckie Pola – 9 III 1923 Piaseckie Pola) i Marianny z domu Nelke (2 XI 1863 Piaseckie Pola – 27 V 1946 Piaseczno), po drugim mężu Drozdowskiej. 18 IV 1925 przeszedł konwersję z wyznania ewangelickiego na katolickie. Małżonkowie mieli czworo dzieci: Władysławę (11 X 1924 Gdańsk – 2 IV 1979 Gdańsk), Zofię (25 VII 1927 Gdańsk-Wisłoujście – 7 III 1998 Gdańsk), Henryka (8 X 1928 Gdańsk-Wisłoujście – 23 VI 2014 Gdańsk), Genowefę Helenę, po mężu Czarnowską (ur. 1935).
Bibliografia:
Archiwum rodzinne Marii Perzyńskiej.
„Dziennik Bałtycki”, 6 VI 1934, nr 126.
„Gazeta Gdańska”, nr 251 31 10 1930; 23 XII 1933, nr 294; 26 IX 1934, nr 217; 8 VI 1937, nr 129; 21 VI 1937 nr 140.
„Słowo Pomorskie”, 13 XII 1935, nr 288; 10 XII 1937, nr 283.
