DILGER DANIEL BONAVENTURA, pastor kościoła św. Bartłomieja
| < Poprzednie | Następne > |
DANIEL BONAVENTURA DILGER (chrzest 25 V 1674 Gdańsk – 9 IX 1709 Gdańsk), drugi pastor kościoła św. Bartłomieja. Prawnuk Daniela, wnuk Nathanaela Dilgera, pastorów kościoła Najświętszej Marii Panny. Jedyny syn Nathaniela (ochrzczony 31 III 1644 – 30 III 1685 Groß Friedrichsburg (obecnie Ghana)), od 1666 studenta w Królewcu, od 1671 wojskowego w służbie holenderskiej, od 1672 w Gdańsku, gdzie 10 I 1673 wystarał się o potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), od 1679 w służbie brandenburskiej, od 1683 w stopniu majora komendanta twierdzy Groß Friedrichsburg w niemieckiej kolonii w Afryce, który w 1671 w Utrechcie ożenił się z Susanną Marią de Randerode van der Aa (27 V 1646 Gdańsk – pochowana 4 VI 1674 w kościele NMP pod płytą nagrobną nr 309), córką Jakoba (Johanna) i poślubionej w 1643 Marii (ur. 1618), córki frankfurckiego kupca i bankiera Hansa von Bodeck (1589 Frankfurt nad Menem – 1650 Utrecht).
Od 1685 uczeń gdańskiej szkoły mariackiej, od marca 1690 przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, przeniósł się do Gimnazjum Akademickiego w Toruniu, gdzie bronił dysertacji o karze śmierci w prawie rzymskim, zadedykowaną gdańskim patrycjuszom (Ritum decimationis vett. Rom. dissertatione historico-morali ..., Thoruni 1693). W 1592 immatrykulował się na studiach teologicznych w Jenie, w 1593 powrócił do gdańskiego Gimnazjum, do ostatniej klasy (primy). Z okazji 210 rocznicy urodzin Marcina Lutra przygotował okolicznościową mowę (Martinalia Sacra, Vitam D. Martini Lutheri), którą z udziałem i pod kierunkiem Johanna Gottlieba Möllera, wykładowcy uniwersytetu w Rostocku, opublikowano tamże w 1693. Na tamtejszy uniwersytet zapisał się 7 VII 1694 (z kolegami z Gimnazjum: Simonem Posantzkim z Ujeściska (zapisanym do początkowej klasy w 1685) i (zapisanym w 1689 do secundy) Christophem Pambiusem). Brał udział w dyskusjach nad pracą z teologii Johanna Gottlieba Möllera Observationum philologicarum septenarius (1695).
Po powrocie do Gdańska w 1701 został konsultantem Ministerium Duchownego, zwłaszcza jego seniora Andreasa Kühna. W grudniu tegoż roku został diakonem w kościele św. Bartłomieja, 24 I 1702 został drugim pastorem tego kościoła, urząd objął 28 lutego. Jego wybór wywołał sprzeciw gdańskiego duchowieństwa z powodu braku weryfikacji i mianowania przez Ministerium Duchowne, a znany już był ze swych poglądów antykonkordatowych. Pod wpływem presji Ministerium wstecznie wydało akt mianowania.
Od ok. 1703 mąż Marii z domu Babst (zob. o jej sporze ze spowiednikiem w biogramie Benjamina Neumanna), z którą miał córki Susanne Marię oraz Christinę Bonaventurę, od 14 I 1745 zamężną w kościele NMP za Andreasa Kocha. Zmarł podczas epidemii dżumy. Pochowany wraz z matką.
Bibliografia:
Die Matrikel der Universität Jena, Bd. 1 (1548 bis 1652), bearb. Georg Mentz, Weimar 1944, s. 79.
Die Matrikel der Universität Rostock III, bearb. Adolph Hofmeister, Rostock 1895, s. 319.
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 464.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 256.
Górska Liliana, „Die Pest der Seele“ – Zur religiösen Pestbewältigung in Danzig 1709, w: Seuche und Mensch. Herausforderung in den Jahrhunderten, Berlin 2012, s. 121-135.
Kloss Georg, Dilger, Daniel Dilger, Nathanael Dilger, Altpreußische Biographie, Bd. I, Marburg/Lahn, 1974, s. 133.
Prätorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ…., Danzig und Leipzig, 1760, s. 10.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation…, Königsberg 1834, s. 55.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 1, 69, 134, Bd. 3, 116.
